|
عنوان
|
بررسی اثر تبدبل مراتع به دیمزار بر توان ترسیب کربن در مراتع نیمه استپی استان کردستان
|
|
نوع پژوهش
|
طرح پژوهشی خاتمه یافته
|
|
کلیدواژه‌ها
|
دیمزار ، تبدیل مراتع ، تغییر کاربری، کربن آلی، توپوگرافی، خاک، کردستان.
|
|
چکیده
|
تغییر اقلیم و افزایش گرمای جهانی یکی از مهمترین چالش ها در توسعه پایدار بوده که تاثیر منفی بر اکوسیستم ها دارد. امروزه انتشارکربن به شکل CO2 مهمترین عامل در تغییر اقلیم قلمداد می شود. ذخایر کربن خاک به عنوان بزرگترین مخزن کربن به شدت نسبت به عوامل انسانی و محیطی حساس هستند بنابراین تغییر کاربری اراضی از اکوسیستم های طبیعی به اکوسیستم های کشاورزی ذخایر کربن را تغییر می دهد. نظر به اینکه بخش اعظم استان کردستان در سیطره منطقه نیمه استپی کشور بوده و دیمکاری به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل تخریب مراتع این استان محسوب می شود، این استان به عنوان ناحیه نمونه تحقیقاتی انتخاب گردید. به منظور تعیین اثر تبدیل مراتع به دیم زار بر میزان ذخایر کربن اکوسیستم، با پیمایش صحرایی، مناطق تحت عملیات کشت دیم و مراتع طبیعی مجاور آن به عنوان تیمار شاهد شناسایی شد. در ادامه در هر یک از تیمارهای مشخص شده اقدام به تعیین مناطق معرف جهت نمونه برداری گردیده و نمونه برداری از خاک انجام گردید. تیمار های مطالعاتی به گونه ای انتخاب شد که در هر تیمار و منطقه مجاور آن (شاهد) تمامی خصوصیات اکولوژیکی (خاک توپوگرافی اقلیم) یکسان بوده و تنها عامل کاربری زمین متغییر باشد. همچنین در انتخاب تیمار های مورد مطالعه به خصوصاتی نظیر: تنوع کشت: نوع کشت (گیاهان یکساله یا چند ساله) و تاریخچه بهره برداری (تعداد سالهای تحت کشت و دایر یا بایر بودن دیمزار) فیزوگرافی: شیب، جهت و ارتفاع توجه شد و تیمار ها به گونه ای انتخاب شد که در مجموع تنوعی از خصوصیات خاک و توپوگرافی و کشت را جهت مقایسات آتی داشته باشیم. بطور کلی در مناطق مورد مطالعه در این تحقیق تبدیل مراتع به دیمزار دارای تاثیر معنی دار بر ذخایر کربن اکوسیستم می باشد. نوع و شدت تغییرات بستگی به نوع گونه کشت شده و توپوگرافی خواهد داشت. کشت گونه های چند ساله و پایا نسبت به گونه های یکساه در مجموع تاثیر منفی کمتری بر ذخایر کربن خاک خواهد داشت. رها سازی اراضی دیمزار بدترین نوع کاربری زمین از حیث فقر کمیت کربن آلی خاک ارزیابی شد. همچنین اثر تبدیل مراتع به دیمزار بر ذخایر کربن به میزان شیب اراضی بستگی خواهد داشت که با افزایش میزان شیب کمیت کربن آلی خاک افت بیشتری خواهد داشت. همچنین تبدیل مراتع به دیمزار بسته به نوع کشت و میزان شیب بر وزن مخصوص ظاهری خاک نیز تاثیر خواهد داشت
|
|
پژوهشگران
|
ابراهیم کارگری (همکار)، کامران چپی (همکار)، پرویز کرمی (همکار)، بهرام قلی نژاد بداغ (همکار)، حامد جنیدی جعفری (مجری اول)
|