عنوان
|
مطالعه باروری در هیبرید های بین گونه ای گندم نان × آجیلوپس تریانسیالیس
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
آجیلوپس تریانسیالیس، تلاقی پذیری، خویشاوندان وحشی، گامت کاهش نیافته، گندم
|
چکیده
|
گونه های مختلف آجیلوپس از خویشاوندان نزدیک گندم هستند. در این جنس 11 گونه دیپلویید و 12 گونه پلی پلویید وجود دارد. یکی از این گونه ها، آجیلوپس تریانسیالیس (Aegilops triuncialis; 2n=4x=28; UtUtCtCt) است که آلوتتراپلویید بوده و از منابع ارزشمند مقاومت به بیماری و آفات به شمار می آید. در این پژوهش، ارقام گندم نان (AABBDD; 2n=6x=42) به نام های؛ امید، نوید، زرین، پیشگام و MV17 با گونه آجیلوپس تریانسیالیس تلاقی داده شد و هیبریدها ی F1 و F2 (حاصل از خودباروری F1) مورد بررسی سیتوژنتیکی و میوزی قرارگرفتند. ارقام مختلف گندم نان از لحاظ میزان تلاقی پذیری متفاوت بودند. از مجموع تلاقی های انجام شده بین ارقام مختلف گندم نان با آجیلوپس تریانسیالیس، میانگین درصد تلاقی پذیری 61/26 درصد برآورد شد. همچنین بررسی های انجام شده برروی درصد تلاقی پذیری نشان داد که رقم امید با میزان 54% بیشترین درصد تلاقی پذیری و پیشگام با میزان 16% کمترین درصد تلاقی پذیری را دارا بود. در این پژوهش، اثر دما بر میزان تشکیل گامت های کاهش نیافته از طریق شمارش دانه-های گرده فعال و غیر فعال در گل ها و گیاهان مختلف در هیبریدهای بین جنسی آجیلوپس و ارقام مختلف گندم اندازه گیری و با داده های دمایی در طول فصل بهار مقایسه شد. داده ها نشان داد که در هیبرید بین گندم امید و آجیلوپس تریانسیالیس با افزایش دما میزان گامت کاهش نیافته افزایش یافت و در هیبرید نوید با آجیلوپس تریانسیالیس کاهش دما باعث فراوانی گامت های کاهش نیافته شد. در حالی ،که اثر افزایش دما در هیبریدهای حاصل از دیگر ارقام گندم معنی دار نبود.
|
پژوهشگران
|
هدیه بدخشان (استاد راهنما)، قادر میرزاقادری (استاد راهنما)، آنالیزا ماسون (استاد مشاور)، محسن ظهوری (دانشجو)
|