مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی سهم عوامل عرضه و تقاضا در تورم در ایران
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	عرضه، تقاضا، تورم، گروه‌های کالایی، مخارج خانوارهای شهری
چکیده	تورم یکی از مسائل عمده اقتصاد ایران طی چند دهه اخیر بوده که همواره به‌عنوان چالشی مهم برای اقتصاددانان و سیاست‌گذاران مطرح بوده است. فهم این موضوع که هر یک از عوامل عرضه و تقاضا چه نقشی در ایجاد و تداوم تورم ایفا می‌نمایند دلالت‌های مهمی برای سیاست‌گذاری در این خصوص دارد. این مطالعه تلاش دارد با شناسایی سهم هر یک از عوامل عرضه و تقاضا در تورم نوری بر این موضوع تابانده و به درک تورم در کشور کمک نمایند. برای این منظور از داده‌های بانک مرکزی در خصوص شاخص قیمت گروه‌های کالایی دوازده‌گانه تشکیل‌دهنده شاخص قیمت مصرف‌کننده مناطق شهری و همچنین مخارج خانوارهای شهری روی این گروه‌های کالایی طی دوره زمانی 1400-1376 استفاده گردیده است. نتایج به‌دست‌آمده برای سال‌های 1396 الی 1400 نشان می‌دهد که در دو سال ابتدایی این دوره شوک‌های سمت عرضه با سهم برآوردی 77 درصدی نقش غالب را در تورم ایفا کرده و در دو سال پایانی، عوامل سمت تقاضا به‌طور متوسط حدود 62 درصد از تورم مربوطه را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج با فضای اقتصاد کلان ایران در این سال‌ها به نظر سازگاری دارد. نرخ رشد اقتصادی در سال 1397 حدود منفی 3درصد و در سال 1398 نیز حدود 9/2- درصد بوده و به همین دلیل شوک‌های مربوطه سمت عرضه به فشارهای تورمی در این دو سال دامن زد. در ادامه اقتصاد طی سال‌های 1399 و 1400 رشد مثبت 4/4 و 1/4 درصدی را تجربه نمود و تا حدی از فشارهای سمت عرضه کاسته شد. اما در این سال‌ها شاهد رشد دستمزدهای پولی به میزان 26 و 39 درصد می‌باشیم که با افزایش درآمد اسمی خانوارها فشارهای تورمی را تشدید نموده است. این روند در اکثر گروه‌های کالایی دوازده‌گانه مشاهده و تکرار می‌گردد.
پژوهشگران	علی فقه مجیدی (استاد مشاور)، احمد محمدی (استاد راهنما)، نادیه احمد سیاناوی (دانشجو)