عنوان
|
زیست شناسی تغذیه و تولیدمثل اردک ماهی (Esox lucius) در دریاچه زریبار مریوان با تاکید بر اثرات بوم شناختی آن
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
اردک ماهی (Esox Lucius)، دریاچه زریبار شهرستان مریوان، گونه مهاجم، زیست شناسی تولیدمثل، شاخص های تغذیه
|
چکیده
|
دریاچه زریبار مریوان مهم ترین دریاچه طبیعی آب شیرین استان کردستان و غرب کشور استکه در آبان 1398 حضورگونه غیر بومی اردک ماهی (Esox lucius) برای اولین بار در ترکیب صید ماهیان دریاچه گزارش گردید. هدف از این تحقیق شناسایی و بررسی اولیه برخی خصوصیات تغذیه ای و تولیدمثلی اردک ماهی به منظور تعیین اثرات بوم شناختی آن بود. برای این منظور تعداد 196 نمونه بصورت ماهیانه و به مدت یک سال از دی ماه سال 1398 تا دی ماه 1399 با تور گوشگیر ثابت صید و بررسی شد. نتایج اولیه حاصل از داده های ..... نشان داد که ماهی مورد مطالعه اردک ماهی گونه (Linnaeus, 1758) Esox Lucius بود. دامنه سنی ماهیان صید شده بین +2 تا +5 سال قرار داشت و میانگین طول و وزن به ترتیب، برای ماهیان +2 49/9 ± 82/340 و 59/39±55/463، +3 32/3±55/361 و 26/15±16/586، 4 ساله 14/7±63/421 و 63/42±08/927، 5 ساله 437 و 7/1114 گرم بود که بیش ترین فراوانی به گروه سنی +3 تعلق داشت. الگوی رشد در جنس نر آلومتریک منفی و در جنس ماده ایزومتریک به دست آمد طبق معادله وون برتالانفی حداکثر طول قابل پیش بینی برای این گونه در دریاچه زریبار 91/516 میلی متر برآورد شد. اردک ماهی در دریاچه زریبار شهرستان مریوان در فصل زمستان به رسیدگی جنسی رسیده و در اواخر بهمن ماه شروع به تخم ریزی می کند. بیشینه میانگین مقدار هم آوری مطلق اردک ماهی در دریاچه زریبار معادل 36/16646 عدد تخمک و بیشینه هم آوری نسبی آن معادل 02/24 عدد تخمک به ازای گرم وزن بدن تعیین شد. باتوجه به شاخص طول لوله گوارش که مقدار 12/0 ± 01/1 بدست آمد، مشخص گردید که این ماهی دارای رژیم گوشتخواری بوده دامنه غذایی ماهی محدود و شامل ماهی کاراس (Carassius Carassius)، عروس ماهی (Squalius.sp)، شاه کولی (Alburnus.sp) و قورباغه بود. براساس شاخص تهی بودن معده اردک ماهی در گروه ماهیان نسبتا کم خور قرار گرفت. با توجه به مدل سازی شبکه غذایی دریاچه و جایگاه اردک ماهی در لایه چهارم شبکه غذایی، می تواند به طور مستقیم و غیر مستقیم بر اکثر آبزیان و دوزیستان دریاچه زریبار تاثیرات نامطلوب بگذارد همچنین بررسی دستگاه تولیدمثل نمونه ها نشان داد که هر دو جنس نر و ماده به نسبت 20 به 80 در میان ماهیان صید شده وجود داشت و هر دو جنس از نظر رسیدگی جنسی بالغ بودند. به نظر می رسد با توجه به مهیا بودن شرایط تغدیه ای و تولیدمثلی اردک ماهی در دریاچه زریبار، در صورت ورود این گونه به منابع آبی پایین دست می تواند تهدیدی جدی برای اکوسیستم محسوب شود.
|
پژوهشگران
|
ادریس قادری (استاد مشاور)، حبیب الله محمدی (استاد راهنما)، برزان بهرامی کمانگر (استاد راهنما)، فرشاد مولودی (دانشجو)
|