عنوان
|
ارزیابی امکان رویداد سیل در آبخیز رود تلوار با مدلهای وزن شاهد و وایازی پشتیبان بیزین
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
آبخیز رود تلوار، سیل، مدل وایازی پشتیبان بیزین، مدل وزن شاهد
|
چکیده
|
سیل یکی از خطرناکترین و شایعترین پیشآمدهای طبیعی در جهان است که هر ساله باعث رسیدن زیانها و آسیبهای بســیاری بر جامعه و محیط زیســت میشود. ارزیابی و مدیریت جامع سیالب برای کم کردن تاثیر سیل بر زندگی و گذران مردم ضروری اســت. افزایش ســیل در سالهای اخیر نشــان میدهد که مکانیابی و شناسایی منطقههای سیلخیز برای پیشبینی این فاجعهی زیست محیطی اهمیت زیادی دارد زیرا نشناختن منطقههای حساس به سیل در آبخیز ممکن است اثر ویرانگری در پی داشــته باشد. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عملکرد مدل وزن شاهد و مدل وایازی پشتیبان بیزین برای تهیهی نقشــهی حساسیت سیل در آبخیز رود تلوار استان کردستان است. 93 جای سیلگیر مشخصشده در منطقه بهشــیوهی تصادفی به گروه واســنجی )70 )% و گروه اعتبارسنجی )30 )% تقسیم شــد. هر دو مدل بر 10 عامل مؤثر در ایجاد سیل تمرکز دارند، که عبارت است از شیب، جهت شیب، انحنا، مدل رقومی ارتفاع، فاصله از آبراه، شاخص رطوبت پستیبلندی، شاخص توان آبراه، بارندگی، زمینشناسی و کاربری زمین. بر پایهی مدل وزن شاهد 8/35 %از سطح منطقه در طبقهی خطر متوســط تا خیلی زیاد، و برپایهی مدل وایازی پشــتیبان بیزین 08/45 %از سطح منطقه در طبقهی خطر متوســط تا خیلی زیاد بود. برای اعتبارسنجی نقشههای توان ســیلخیزی، از منحنی تشخیص عملکرد نسبی بهرهگرفته شد. اگرچه هر دو مدل دقت کافی دارد، در مدل وایازی پشتیبان بیزین درستی بیشتری )4/93 )% دیده شد. در زمینهی توانیابی خطر سیل کارکرد مدل وایازی پشتیبان بیزین بهتر از مدل وزن شاهد بود.
|
پژوهشگران
|
کامران چپی (نفر سوم)، جمیل بهرامی (نفر دوم)، افروز گویلی (نفر اول)، امید رحمتی (نفر چهارم)
|