مشخصات پژوهش

عنوان	نقشه برداری رقومی کلاس های خاک در استان کردستان
نوع پژوهش	طرح پژوهشی خاتمه یافته
کلیدواژه‌ها	داده های کمکی، پدومتری، توزیع مکانی، مدل راندوم فارست
چکیده	در پاسخ به تقاضا برای اطلاعات مکانی خاک و جهت تصمیم گیری صحیح در خصوص منابع طبیعی که از مسیر ارزیابی تناسب اراضی قابل انجام می باشد، به کار بردن داده های کمکی رقومی و ارتباط آن ها با داده های مشاهداتی صحرایی در حال افزایش است. استفاده از این اطلاعات رقومی از طریق روش های کامپیوتری، که اصطلاحا نقشه برداری رقومی خاک خوانده می شود، قابل اعتمادتر و کم هزینه تر نسبت به روش های سنتی نقشه برداری خاک است. بنابراین در مطالعه حاضر، از تکنیک نقشه برداری رقومی و داده های کمکی جهت پیش بینی مکانی کلاس های خاک در حوزه ای به وسعت 60/6982 هکتار واقع در استان کردستان استفاده گردید. بر اساس نقشه ژئومورفولوژی مکان جغرافیایی 91 نیم رخ خاک انتخاب، تشریح و نمونه برداری شدند. پس از اندازه گیری خصوصیات فیزیکی و شیمیایی معمول نیم رخ ها خاک بر اساس سیستم طبقه بندی خاک آمریکایی طبقه بندی و نقشه سنتی بر اساس نقشه ژئومورفولوژی تهیه گردید. جهت تهیه نقشه رقومی کلاس های خاک متغیرهای محیطی یا نمایندگان فاکتورهای خاک سازی که در این مطالعه استفاده شدند شامل پارامترهای سرزمین (استخراج شده از مدل رقومی ارتفاع)، داده های تصویر OLI ماهواره لندست و سنتینل 2A، نقشه های کاربری اراضی، زمین شناسی و ژئومورفولوژی بودند. جهت ارتباط دادن داده های کمکی و داده های کلاس خاک از ماشین یادگیری جنگل تصادفی استفاده شد. نتایج نشان داد که منطقه دارای دو رده (انتی سولز و اینسپتی سولز)، شش تحت گروه و چهارده فامیل می باشند. عمده ترین محدودیت های منطقه مورد مطالعه سنگریزه، آهک، عمق خاک و حاصلخیزی می باشند و عملیات اصلاحی همچون تراس بندی، تسطیح خاک، جمع آوری سنگریزه، اصلاح pH خاک، گوگرددهی و کاشت گونه های باغی مقاوم به آهک توصیه می گردد. همچنین نتایج نشان داد که برای پیش بینی کلاس های خاک شاخص خیسی، شاخص همواری دره، شاخص کربنات، شاخص رس، شاخص NDVI، نقشه ژئومورفولوژی و نقشه کاربری اراضی مهم ترین متغیرهای کمکی بودند. علاوه بر این نتایج اعتبارسنجی بر اساس معیار های آماری دقت عمومی و شاخص کاپا (در سطوح تحت گروه، فامیل و فاز فامیل به ترتیب 89/0 و 79/0، 85/0 و 83/0 و 83/0 و 82/0) نشان داد که مدل جنگل تصادفی دارای دقت مناسبی به منظور پیش بینی کلاس های خاک می باشد. لذا پیشنهاد می گردد که جهت پیش بینی مکانی ویژگی های خاک (داده های خاک پیوسته و کلاسی) از تکنیک نقشه برداری رقومی و مدل جنگل تصادفی در مطالعات آینده استفاده گردد.
پژوهشگران	سید محمدطاهر حسینی (همکار)، روح الله تقی زاده مهرجردی (همکار)، کمال نبی اللهی (مجری اول)