مشخصات پژوهش

صفحه نخست /نقش های معنایی و منظوری جملات ...
عنوان نقش های معنایی و منظوری جملات پرسشی در شاهنامه
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها فردوسی، شاهنامه، جمله پرسشی، خلاقیت هنری
چکیده گزاره های پرسشی در شاهنامه کاربرد بلاغی خاصّ خود را دارد. این گزاره ها دو دسته اند: 1- گزاره هایی که در ساختار روایی داستا های شاهنامه ایفای نقش می کنند. 2- گزاره هایی که در بزنگاه های داستان های شاهنامه ایفای نقش می کنند. با توجه به مهارت فردوسی در بلاغت سخن، برای تبیین میزان مهارت و قدرت شاعری و نبوغ فردوسی در طرح و تدوین حماسۀ ملّی، جمله های پرسشی را در بزنگاه های داستان های شاهنامه از آغاز تا پایان داستان رستم و شغاد بررسی کرده ایم؛ جایی که داستان به سرنوشت محتوم خود که همان مرگ یا شکست و فروپاشی است، منتهی می شود. بررسی و تحلیل این گزاره ها نشان می دهد که در بزنگاه های داستان، کاربرد گزاره های پرسشی در جهت ایجاد درنگ در خواننده و به چالش کشاندن او در قبال مقولۀ تقدیر و مرگ (مرگ قهرمانان، مرگ قدرت ها و ...) است. در این نوع کاربرد، فردوسی گاه پرسش را مستقیماً از زبان خود و گاه به طرزی غیرمستقیم از زبان شخصیت های داستان بیان کرده است. در هر دو حالت، نقش حکیمانه فردوسی جنبه محوری دارد به گونه ای که تشخیص زبان فکر و اندیشه فردوسی از زبان روایی داستان دشوار می شود.
پژوهشگران فردین حسین پناهی (نفر دوم)، تیمور مالمیر (نفر اول)