مشخصات پژوهش

عنوان	پهنه بندی مناطق مستعد کشت زعفران براساس عوامل اقلیمی و فیزیوگرافی با استفاده از GIS در استان کردستان
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	زعفران، استان کردستان، AHP، توپوگرافی، اقلیم
چکیده	از میان گیاهان دارویی، زعفران یکی از مهمترین کالاهای صادراتی مزیت دار و رقابت پذیر کشاورزی ایران می باشد که سهم زیادی در ایجاد ارزش افزوده بخش کشاورزی بر عهده دارد. در این تحقیق با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و روش تحلیل سلسله مراتبی پهنه بندی مناطق مستعد کشت زعفران براساس عوامل اقلیمی و فیزیوگرافی انجام شد. با استفاده از نظر کارشناسان کشت زعفران، اوزان پارامترهای توپوگرافیک شامل ارتفاع و درصد شیب و پارامترهای اقلیمی بارش (زایشی، رویشی، رکود و بارش سالانه)، دما (دمای حداقل رویشی، زایشی و رکود، دمای حداکثر رویشی، زایشی و رکود و متوسط دمای سالانه)، ساعات آفتابی و تعداد روزهای یخبندان مشخص گردید. سپس به روش همپوشانی بولین وزن دار نقشه نهایی منطبق بر اراضی زراعی استان تهیه گردید. جهت بررسی اعتبارسنجی نتایج از 6 نمونه مزرعه زعفران پایش شده نیز استفاده گردید. نتایج بیان گر این هستند که در پهنه بندی کشت بهینه زعفران به ترتیب دمای سالانه (376/0)، بارش دوره رویشی (162/0)، دمای حداقل دوره زایشی (098/0)، ارتفاع (093/0)، و ساعات آفتابی (074/0) بیشترین اولویت را دارند. شهرستان های بیجار، سقز و قروه با 23، 20 و 15 درصد بیشترین مساحت با پتانسیل کشت زعفران استان کردستان را به خود اختصاص داده اند. در مقابل کمترین پتانسیل کشت زعفران نیز به ترتیب در شهرستان های سروآباد، مریوان و بانه با 1، 3 و 4 درصد از مساحت مزارع استان، قرار دارد. تقریباً 70 درصد از پتانسیل کشت زعفران در چهار شهرستان نیمه شرقی و نیمه شمالی بیجار، سقز، قروه و دیواندره واقع شده است. از سمت دیگر بیش از 62 درصد از مزارع بسیار مناسب کل استان در محدوده شهرستان بانه واقع شده است که رویکرد خاصی جهت استفاده از چنین پتانسیلی را از مسئولین و سازمان های ذی ربط کشاورزی مطالبه خواهد نمود.
پژوهشگران	مهتاب پیرباوقار (استاد مشاور)، شیوا خالص رو (استاد راهنما)، تورج خانه زاد (دانشجو)