|
عنوان
|
تحلیل چند متغیره خشکسالی های هواشناسی غرب ایران با استفاده از توابع مفصل واین
|
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
|
کلیدواژه‌ها
|
پهنه بندی خشکی، مدیریت ریسک، کاهش منابع آب، تحلیل منطقه ای
|
|
چکیده
|
رویداد خشکسالی به دلیل گستردگی مکانی و تبعات کوتاه مدت و بلند مدت اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی، از مهم ترین مخاطرات طبیعی به شمار می رود. در اغلب مطالعات، مشخصه های خشکسالی معمولاً به طور جداگانه توسط تحلیل تک متغیره و با فرض استقلال بین متغیرها مورد بررسی قرار گرفته اند. این در حالی است که خشکسالی یک رویداد چند متغیره است که بین مشخصه های آن، ارتباط معنی داری وجود دارد. تاکنون روش های مختلفی برای تحلیل چندمتغیره توسعه داده شده است، که از جمله آن می توان به روش تابع مفصل اشاره کرد. در این پژوهش، تحلیل چندمتغیره خشکسالی در غرب ایران با استفاده از توابع مفصل سری واین مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، 13 ایستگاه سینوپتیک با طول آماری مشترک 30 ساله (1990-2019) در غرب ایران انتخاب شدند. ابتدا شاخص بارش-تبخیر-تعرق استاندارد شده (SPEI) برای تمامی ایستگاه ها محاسبه و با استفاده از مقادیر SPEI ماهانه، مشخصه های خشکسالی شامل شدت، مدت، حداکثر مقدار SPEI و فاصله بین آغاز دو خشکسالی متوالی استخراج شدند. سپس توزیع های حاشیه ای به طور جداگانه بر روی متغیرهای ذکر شده، برازش داده شدند و توزیع-های منتخب برمبنای آزمون های کلموگراف-اسمیرنف و اندرسون- دارلینگ در هر ایستگاه انتخاب گردیدند. ضرایب همبستگی پیرسون، کندال و اسپیرمن میان جفت متغیرهای مشخصه های خشکسالی محاسبه گردید. با استفاده از جایگشت متغیرها در ساختار دی واین چهاربعدی، 12 ساختار مختلف توسعه داده شد و ساختاری که کمترین مقادیر معیارهای اطلاعاتی آکائیک (AIC) و بیزی (BIC) و بیشترین لگاریتم درستنمایی را داشتند، در هر ایستگاه به عنوان مناسب ترین ترکیب انتخاب شدند. دوره بازگشت خشکسالی، نقشه های احتمال و پهنه بندی منطقه بر اساس مشخصه-های مختلف خشکسالی نیز محاسبه و ترسیم گردید. نقشه های پهنه بندی نشان می دهد که قسمت اعظم منطقه غرب کشور مستعد وقوع شرایط خشکسالی متوسط و بخش هایی از جنوب و غرب منطقه مستعد خشکسالی های شدید هستند. بنابراین لازم است که راهکارهای مدیریتی لازم برای محدوده غرب کشور در خصوص خشکسالی در نظرگرفته شود.
|
|
پژوهشگران
|
رسول میرعباسی نجف آبادی (استاد مشاور)، هادی ثانی خانی (استاد راهنما)، پیام خسروی نیا (استاد راهنما)، نشاط جهان نمایی (دانشجو)
|