|
عنوان
|
معرفی خردل برگ مومی (Boreava orientalis Jaub. and Spach.) به عنوان یک علف هرز مشکل ساز در مزارع گندم استان کردستان
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
|
|
کلیدواژه‌ها
|
روش فاصله معکوس وزنی، علف هرز جدید، گیاهان مهاجم، مطالعات میدانی
|
|
چکیده
|
در مطالعات میدانی علف های هرز در مزارع گندم استان کردستان، گیاهی بیگانه از تیره شب بو (Brassicaceae) برای فلور استان مشاهده شد. این گیاه، علف هرز مزارع گندم شهرستان های دهگلان، قروه، بیجار و دیواندره طی کمتر از یک دهه گذشته بوده و جمعیت آن در سه تا چهار سال اخیر بشدت افزایش یافته است. این گیاه به انگلیسی Waxy Leaved Mustard نامیده می شود و نام علمی آن مطابق با فلور ترکیه Boreava orientalis Jaub. and Spach. است. در فلور ایران این گونه مترادف با Isatis quadrialata معرفی شده است. در این مطالعه، پراکنش و میزان تراکم علف هرز خردل برگ مومی در اراضی زراعی زیر کشت گندم سه شهرستان دهگلان، قروه و بیجار و 15 مزرعه از هر شهرستان، بررسی و با علف های رایج منطقه مقایسه شد. داده ها با روش مشاهده ای جمع آوری و نمره دهی بر مبنای صفر تا 100 انجام شد. جهت تهیه نقشه پراکنش این علف های هرز از نرم افزار GIS استفاده و ترسیم داده های حاصل از نمونه برداری با استفاده از روش فاصله معکوس وزنی (IDW) درون یابی شد. نتایج این مطالعه نشان داد که مناطق آلوده به خردل برگ مومی بیشتر در محورهای سنندج به دهگلان، سنندج به بیجار و دهگلان به بیجار و تراکم علف هرز در این مناطق حدود تا 40 بوته در متر مربع بود. بذرهای این علف هرز پس از رسیدن و قبل از اینکه گندم برداشت شود، ریزش می کنند و با مساعد شدن شرایط محیطی از اواخر آبان تا اواخر آذر جوانه می زنند. پراکنش این علف هرز بصورت کپه ای است و در برخی مناطق در حدود 35 درصد سطح مزرعه را می پوشاند و تخمین زده می شود که در تراکم های بالا در حدود 70 درصد از عملکرد گندم را کاهش می دهد. تراکم این گیاه در مزارع آبی نسبت به مزارع دیم بیشتر است و خسارت بیشتری نیز وارد می کند. اگرچه حدود شش سال از حضور این علف هرز در منطقه می گذرد، اما گسترش آن شدید و نگران کننده است و پیشنهاد می شود که مطالعات جامع تری در مورد ویژگی های مختلف این علف هرز و روش های مبارزه با آن انجام شود.
|
|
پژوهشگران
|
ولی اله مظفریان (نفر چهارم)، ایرج طهماسبی خورنه (نفر سوم)، طیبه عادلی (نفر دوم)، سیروان بابائی (نفر اول)
|