مشخصات پژوهش

عنوان	مقایسه صفات فیزیولوژیک سرو نقره ای ( Cupressus arizonica Greene.) وکاج تهران (Pinus eldarica Medw.) تحت تنش سرمایی
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	پراکسیداز، پرولین، تنش سرما، سرو نقره ای، کاج تهران، کلروفیل، نیتروژن
چکیده	یکی از عوامل محدود کننده در گسترش جنگل ها و توسعه جنگلکاری ها، استرس سرما می باشد که بر ویژگی های فیزیولوژی و مورفولوژی گیاهان تاثیر می گذارد. گونه های چوبی و به طور کلی گیاهان با تغییر در ساختار فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی خود در مقابل استرس سرما مقاومت می کنند. امروزه عملیات جنگلکاری به ویژه با سوزنی برگان به دلیل همیشه سبز بودن و همچنین مقاومت بیشتر آنها به سرما و نوسانات دمایی، در مناطق مختلف کشور بسیار توسعه یافته است. از جمله این گونه ها می توان به کاج تهران (Pinus eldarica) و سرو نقره ای (Cupressus arizonica) اشاره کرد که بطورگسترده ای در جنگلکاری ها و فضاهای سبز شهری در مناطق مختلف کشور استفاده می شوند. بنابراین درک میزان دامنه تحمل این دو گونه و پاسخ های فیزیولوژیک و مورفولوژیکی آنها به تنش سرمایی، همچنین مقایسه آنها با یکدیگر نقش مهمی در برنامه ریزی ها برای استفاده از آن ها درجنگلکاری ها و اجتناب از خسارت سرما در این دو گونه درختی دارد. به منظور مقایسه روند پاسخ فیزیولوژیکی این دو گونه به استرس سرما و به تبع آن مقایسه کلی تحمل آنها در مقابل سرما، نهال های دو ساله آنها در شرایط آزمایشگاهی در معرض سرماهای مختلف قرار گرفتند و همچنین در شرایط خارج از آزمایشگاه در فصول مختلف سال نیز چگونگی تغییر برخی صفات فیزیولوژیکی این دو گونه از قبیل میزان کربوهیدرات، مقدار رنگدانه کلروفیل، میزان اسید آمینه پرولین، فسفر، نیتروژن و آنزیم پراکسیداز با همدیگر مقایسه شدند. داده های اندازه گیری شده پس از بررسی نرمال بودن آنها در قالب یک آزمایش کاملا تصادفی با 8 تیمار (چهار تیمار 5+، 0، 5- درجه سانتی گراد و شاهد برای هر گونه) و 4 تکرار 5 تایی (20 نهال برای هر تیمار و در کل 100 نهال برای هر گونه) تجزیه واریانس شدند. میانگین های بدست آمده پس از تایید همگنی واریانس ها، از طریق آزمون چند دامنه دانکن با همدیگر مقایسه شدند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که تحت تنش سرما روند تغییر صفات فیزیولوژیکی اندازه گیری شده در این دو گونه به طور قابل توجه ای متفاوت است. مقدار رنگدانه های کلروفیل، کربوهیدرات، محتوی نیتروژن و فسفر در برگ های هر دو گونه تحت تنش سرما کاهش معنی داری را نشان دادند با این تفاوت که این کاهش بویژه در شروع استرس سرما در گونه کاج تهران از شدت بیشتری برخوردار بوده است. اسید آمینه پرولین و مقدار آنزیم پراکسیداز در هر دو گونه تحت تاثیر تنش سرما افزایش قابل توجه ای را نشان داده است بطوری که این روند افزایشی در دو گونه متفاوت بوده است. در کل با مقایسه روند تغیرات صفات فیزیولوژیکی این دو گونه تحت تنش سرما می توان برآورد کرد که گونه سرو نقره ای نسبت به گونه کاج تهران در مقابل سرما مقاومتر می باشد.
پژوهشگران	محمد شفیع رحمانی (استاد مشاور)، نقی شعبانیان (استاد راهنما)، نگین آقایی (دانشجو)