مشخصات پژوهش

عنوان	پهنه بندی غلظت آرسنیک ناشی از کارخانه سیمان بیجار در خاک و پوشش گیاهی مرتع
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	آرسنیک، درونیابی، گون، گندم، کارخانه سیمان بیجار
چکیده	همگام با رشد صنعتی و تولید انواع ترکیبات مختلف شیمیایی، اقسام مختلفی از فلزات سنگین و سمی وارد محیط شده و مشکلات و خطرات جدی را ایجاد می کنند. امروزه آلودگی خاک با فلزات سنگین یکی از چالش های اساسی محیطی به حساب می آید. در این بین سهم آرسنیک به عنوان یکی از آلودگی های مهم با قابلیت تمرکز و تجمع در اندام های گیاهی و جانوری، بارز است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه میزان انباشت و توزیع مکانی آرسنیک ناشی از فعالیت کارخانه سیمان بیجار در خاک و اندام های هوایی و ریشه گونه مرتعی Astragalus gossypinus و گونه زراعی گندم انجام گرفت. به این منظور نمونه برداری به روش سیستماتیک در 8 جهت جغرافیایی با فواصل مشخص از کارخانه (به عنوان مرکز آلودگی) برداشت شد. پس از اندازه گیری مقادیر آرسنیک در آزمایشگاه و آنالیز آماری داده ها، نقشه های پهنه بندی مقادیر آرسنیک با استفاده از نرم افزار Arc GIS 10.3 تهیه شد. نتایج بررسی آماری مقادیر آرسنیک نشان داد که میانگین غلظت آرسنیک در جهت های مختلف و فواصل متعدد از کارخانه دارای تفاوت معنی دار است. همچنین در نمونه های خاک، تمرکز آرسنیک در عمق اول (0-15) بیشتر از عمق دوم (15-30) بود و این در حالی است که به طور واضح تمرکز بیشتری از آرسنیک در ریشه گون و گندم نسبت به اندام هوایی این دو گونه مشاهده شد. نقشه های پهنه بندی آرسنیک نشان داد که تمرکز آرسنیک به نسبت فاصله از مرکز کارخانه کاهش یافته است و به خوبی نشان دهنده ی پیوستگی مکانی تغییرات آرسنیک و ارتباط آن با جهت و فاصله از منبع آلاینده و تحت تاثیر باد غالب بوده است.
پژوهشگران	سحر رضایی (دانشجو)، خالد اوسطی (استاد مشاور)، بهرام قلی نژاد بداغ (استاد راهنما)