مشخصات پژوهش

عنوان	اثر محلول پاشی برخی ترکیبات آلی و معدنی بر عملکرد و خصوصیات فیزیولوژیکی گندم دیم
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	اوره، اسیدآسکوربیک، اسید سالیسیلیک، اسید هیومیک، سولفات روی، عصاره کود مرغی، مواد آلی، مواد معدنی
چکیده	تنش خشکی، یکی از مهمترین تنش های محیطی بوده که بیشتر زمین های کشاورزی و بیشتر محصولات زراعی از جمله گندم را تاثیر قرار می دهد. پاسـخ گیاهـان زراعـی بـه تـنش خشکی شامل سازوکارهای پیچیده اسـت کـه تغییـرات مولکـولی، متابولیسمی، فیزیولوژیک، مورفولوژیک و فنولوژیک را در بر می گیـرد. پرهزینه بودن کارهای اصلاحی، وجود ارقام متنوع که برای هـر منطقه و شرایط آب و هوایی فرق می کند، دخالت ژن های متعدد و اثر افزایشی آن ها در پاسخ به تنش خشکی باعث می شود که اصلاح ارقام مناسب برای مناطق خشک به کندی انجـام شـود، بنابراین، استفاده از روش های جایگزین نظیر کاربرد محلول پاشی مواد آلی و معدنی، با هدف بهبود عملکرد در چنین شرایطی توجیه-پذیر خواهد بـود. از این رو به منظور بررسی اثر محلول پاشی برخی مواد آلی و معدنی بر عملکرد و خصوصیات فیزیولوژیکی گندم دیم، مطالعه حاضر در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان در سال زراعی 95-1394 انجام گرفت. آزمایش به صورت طرح اسپلیت پلات با دو فاکتور و چهار تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی در پنج سطح شامل ارقام گندم دیم (ریژاو، سرداری، هما، آذر2، سیروان) و مواد محلول پاشی بعنوان فاکتور فرعی در هفت سطح (شاهد، سولفات روی، اسید هیومیک، اسید آسکوربیک، اسید سالیسیلیک، اوره و عصاره کود مرغی) مورد استفاده قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل صفات زراعی (تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع، وزن سنبله، عملکرد بیولوژیک، وزن کاه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت) و صفات فیزیولوژیک (کربوهیدرات های ساقه، پروتئین های محلول برگ، آنزیم پرکسیداز، کلروفیل) بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین ارقام مختلف گندم تحت تیمارهای مختلف محلول پاشی مواد آلی و معدنی از نظر تمامی صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود دارد. بیشترین عملکرد دانه 43/386 گرم در متر مربع در رقم سرداری از محلول پاشی سولفات روی مشاهده شد. در بین تیمارهای محلول پاشی، اسید سالیسیلیک، سولفات روی و اسید آسکوربیک به ترتیب از بیشترین میانگین عملکرد دانه برخوردار شدند. میزان کلروفیل و کربوهیدرات های محلول ساقه ارقام مورد مطالعه تحت تیمارهای مختلف محلول پاشی در مراحل مختلف منجر به حصول نتایج متفاوت گردید که دلیل آن تنوع ژنتیکی ارقام در پاسخ به محلول پاشی بود.
پژوهشگران	عادل سی و سه مرده (استاد راهنما)، فرزاد حسین پناهی قروچای (استاد راهنما)، سامان حسین پناهی (دانشجو)