عنوان
|
بررسی مولکولی تنوع ژنتیکی گلابی وحشی (Pyrus syriaca Boiss.) در جنگل های زاگرس ایران با استفاده از نشانگر های توالی تکراری ساده بین ریزماهواره ای (ISSR) و چندشکلی کدون شروع هدفمند (SCoT)
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
کیکُم؛ ژنتیک جنگل، تنوع ژنتیکی، گلابی وحشی، ISSR، SCoT.
|
چکیده
|
تنوع ژنتیکی محور اصلی سلامت جنگل و یا هر اکوسیستم زنده دیگر در درازمدت است، چراکه این تنوع بنیان انعطاف پذیری به تنش ها و فشارهای زیست محیطی است، به همین دلیل برای مدیریت پایدار جنگل مورد توجه است. جنگل های زاگرس از نظر حفاظتی-حمایتی و منبع تولید و نگه داری آب در غرب کشور حائز اهمیت است. گلابی وحشی از تیره گل سرخیان و دارای خواص دارویی و تغذیه ای فراوان است و در برخی مناطق ایران بویژه در غرب ایران نقش بسزایی در معیشت روستاییان دارد. نشانگرهای مولکولی همچون نشانگرهای توالی تکراری ساده میانی (ISSR)، و چندشکلی نواحی هدف کدون شروع (SCoT) که بر واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) مبتنی و روش هایی سریع، مقرون به صرفه و با تکرارپذیری بالا هستند ابزار مناسبی برای مطالعه الگوهای تنوع ژنتیکی در گونه های در معرض تهدید و آشکارسازی جنبه های اکولوژیکی و دموگرافیک مدیریت این گونه ها به منظور اجرای پروژه های حفاظت و احیای آنها فراهم می کنند. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 167 ژنوتیپ از سه استان چهار محال و بختیاری، فارس و کردستان جمع آوری شدند و با استفاده از 14 آغازگر ISSR و 11 آغازگر SCoT مورد ارزیابی قرار گرفتند. از ضرایب تشابه دایس و ژاکارد برای تشکیل دندروگرام ها براساس داده های حاصل از تجزیه ی آغازگرهای ISSR و SCoTاستفاده شد. براساس تشابه ژاکارد و الگوریتم UPGMA ژنوتیپ های گلابی وحشی در پنج گروه دسته بندی شدند. برای گروه بندی جمعیت ها از فاصله ژنتیکی نِی و الگوریتم UPGMA استفاده شد، که 17 جمعیت گلابی در سه گروه دسته بندی شدند. بر اساس تجزیه واریانس ملکولی مبتنی بر ماتریس ISSR مقدار تنوع بین جمعیت ها 36/9 (29%) و تنوع درون جمعیت ها 25/23 (71%) بود و بیش ترین تنوع در داخل جمعیت ها تشخیص داده شد. همچنین تجزیه واریانس مولکولی مبتنی بر ماتریس SCoT بیش ترین سهم تنوع ژنتکی را در داخل جمعیت ها نشان داد. به طور کلی ساختار ژنتیکی جمعیت های گلابی وحشی در سطح گونه و جمعیت با تنوع ژنتیکی بالایی به دست آمد که در سطح گونه بالاتر بود و بخش عمده تنوع ژنتیکی در درون جمعیت ها نهفته است.
|
پژوهشگران
|
محمد شفیع رحمانی (استاد مشاور)، نقی شعبانیان (استاد راهنما)، نجم السادات رضوی (دانشجو)
|