عنوان
|
بررسی حکم قرعه(کشی) و مواضع اجرا و شرایط آن در فقه مذاهب اسلامی
|
نوع پژوهش
|
مقاله ارائه شده کنفرانسی
|
کلیدواژهها
|
قرعه – قاعده – حکم - ضابطه- مواضع اجرا
|
چکیده
|
قرعه یکی از قدیمی ترین راه هایی است که جوامع بشری از دیر باز در موارد گوناگون برای تعیین تکلیف و وظیفه از آن بهره مند گشته اند و اکنون نیز در شئون مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. قرعه به معنای عملی است که برای تعیین بهره و نصیب انسان از چیزی و یا تعیین بین چند امر که از لحاظ حجیت برابر هستند و هیچ راهی برای ترجیح بین آنها وجود ندارد، استعمال می شود. قرعه با اشکال گوناگونی مورد استفاده قرار گرفته است از جمله گاهی با انداختن قلم ها و یا تیر ها و گاهی با نوشتن روی کاغذ و غیره انجام می شده است. جمهور فقها قائل به جواز و مشروعیت قرعه می باشند که در تأیید رأی خود به قرآن و سنت و عمل صحابه و فقهای امامیه علاوه براین ها به روایات و اجماع و عقل نیز استناد می کنند و برخی هم قائل به عدم جواز آن می باشند. در بیان مواضع اجرای قرعه می توان گفت که، قرعه همواره در مواردی که مصلحت در حقوق برابر باشد و هیچ راه ترجیحی بین صاحبان حق وجود نداشته باشد استعمال آن جایز است. در مورد ماهیت قرعه در میان اهل سنت چیزی ذکر نشده است؛ اما با توجه به بررسی کتب فقهی و قواعد فقهی و بیان مصادیق قرعه در ابواب مختلف فقهی به نظر می رسد که نزد جمهور فقها قرعه یک ضابطه ی فقهی محسوب می شود؛ اما نزد فقهای امامیه قرعه یک قاعده فقهی است.
|
پژوهشگران
|
روژین خالدی (نفر سوم)، سهیلا رستمی (نفر دوم)، سالم افسری (نفر اول)
|