مشخصات پژوهش

عنوان	مطالعه باروری در هیبریدهای بین گونهای دانه تسبیحی (Aegilops cylindrica) × گندم نان (Triticum aestivum)
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	آجیلوپس سیلیندریکا، تلاقی پذیری، گامت کاهش نیافته، خویشاوندان وحشی، گندم
چکیده	آجیلوپس سیلیندریکا یکی از گونه های جنس آجیلوپس می باشد که به دلیل دارا بودن ژنوم D مشترک با گندم از اهمیت ویژه ای در اصلاح گندم برخوردار است. در این پژوهش ارقام مختلف گندم نان به نام های امید، پیشگام، زرین، نوید و Mv17 با دو ژنوتیپ 236 و 387 از آجیلوپس سیلیندریکا تلاقی داده شده و هیبریدهای F1 مورد بررسی سیتوژنتیکی و میوزی قرار گرفتند. ارقام مختلف گندم نان از لحاظ میزان تلاقی پذیری متفاوت بودند. تلاقی رقم Mv17 و ژنوتیپ 236 آجیلوپس سیلیندریکا با 41% بیشترین میزان و تلاقی رقم نوید با هر دو ژنوتیپ 236 و387 آجیلوپس سیلیندریکا با 13% کمترین میزان تلاقی پذیری را نشان داد. در این پژوهش هیبریدهای حاصل از گندم نان و آجیلوپس سیلیندریکا، همه دارای 35 (ABDDCCC :35=x5=n2)کروموزوم بودند. میزان جفت شدن کروموزوم ها و فراوانی کیاسما در مرحله متافازI تقسیم در این تلاقی ها مورد مقایسه قرار گرفتند. مقایسه آماری نتایج با استفاده از آزمون t کاهش معنی داری در تعداد یونی والنت ها و افزایش جفت شدن کروموزوم ها به صورت بیوالنت میله ای و حلقه ای در همه ی تلاقی ها نشان داد. جهت تعیین تعداد نقاط فعال از نظر رونویسی و همچنین تعیین غالبیت هستکی در هیبریدهای F1 از روش رنگ آمیزی نیترات نقره استفاده شد. تعداد نوارهای NOR مشاهده شده در این مطالعه برای والد گندم دو جفت و برای والد آجیلوپس سیلیندریکا یک جفت یافت شد که روی بازوی کوتاه کروموزومها بودند. همچنین بر اساس نوار بندی Ag-NOR جمعیتهای هیبرید نسل اول دارای یک جفت منطقه سازماندهی هستکی بودند. در این پژوهش اثر دما بر میزان تشکیل گامت های کاهش نیافته از طریق شمارش دانههای گرده فعال و غیر فعال در گل ها و گیاهان مختلف در هیبریدهای بین جنسی آجیلوپس سیلیندریکا و ارقام مختلف گندم اندازه گیری و با دادههای دمایی در طول فصل بهار مقایسه شد. دادهها نشان داد که در هیچ کدام از هیبریدها با افزایش دما میزان گامت کاهش نیافته معنی دار نبود.
پژوهشگران	آنالیزا ماسون (استاد مشاور)، قادر میرزاقادری (استاد راهنما)، زینب مرادی (دانشجو)