عنوان
|
چیستی و چگونی تربیت صوفیانه: جستجویی در دیدگاه های عرفانی عطار نیشابوری
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
تربیت صوفیانه، تعلیم و تربیت، عطار نیشابوری
|
چکیده
|
شیخ عطار، یکی از بزرگترین عرفای ایرانی است، که اندیشه های ژرف عرفانیِ خویش را به زبانی روشن و رسا و در قالب منظوم و منثور بیان کرده است. مقاله ی حاضر نگاهی است به چیستی و چگونگی تربیت صوفیانه از نظرگاه عطار نیشابوری. با این هدف که، به کشفی از فلسفه ی عطار دست یابیم و آراء تربیتی وی را استخراج نماییم. بدین منظور از رویکرد کیفی و راهبرد تحلیل محتوا، جهت دستیابی به نتایج،استفاده شده است. با بررسی جهان بینی عطار و بر این مبنا، جهت دستیابی به دلالتهای تربیتی، به معرفی اهداف غایی، اهداف واسطه ای، اهداف جزیی و اصول پرداخته شد. نتایج حاصل بیانگر این مطلب است که، عطار برای دستیابی به کمال و تخلق به اخلاق الهی طریقِ سیر و سلوک صوفیانه را به سالک می نمایاند و مسیری را که وی برای سعادت آدمی پیش روی قرار می دهد، شریعت، طریقت، حقیقت معرفی می کند. در واقع می توان اهداف غایی را به منزله ی حقیقت، اهداف واسطه ای را طریقت و اهداف جزیی را به منزله ی شریعت دانست. به اعتقاد عطار رسیدن به سر منزل مقصود، بدون گذر از شریعت و طریقت امکانپذیر نیست. شریعت یا اهداف جزیی به سه بخش اهداف معرفتی، اهداف جسمانی و اهداف اخلاقی تقسیم بندی شد، در این بخش آدمی به شناختی از بزرگیِ وجود خویش دست می یابد و سعی برآن دارد که صفاتالهی را تجلی بخشد، سپس با گذر از مرحله ی طریقت، در یک سلوک ملکوتی، در هفت وادی، در هر وادی به کمال شایسته ی خویش نائل می گردد و در نهایت به حقیقت یگانه ی خویش که همانا حقیقتی یگانه با حق است، می پیوندد. در این مقاله اصول تربیت صوفیانه شامل:اصالت باطن بر ظاهر، اصل تحقق کمال، اصل رفع حجاب سالکان، اصل استمرار و محافظت بر عمل و .... جهت هدایت سالکان راه حق مورد بررسی قرار گرفت.
|
پژوهشگران
|
کیوان بلند همتان (استاد راهنما)، خلیل غلامی (استاد مشاور)، روژین ناصری (دانشجو)
|