عنوان
|
تحلیل و بررسی صور خیال در «کتاب الایمان» صحیح مسلم نیشابوری
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
صور خیال- تشبیه- مجاز- استعاره- کنایه- صحیح مسلم- کتاب الا یمان
|
چکیده
|
صور خیال یا به عبارت دیگر، أسالیب بیان بخشی از علوم بلاغت به شمار می رود که به گوینده این توانائی را می بخشد تا آنچه در ذهن دارد و یا با تکیه بر خیالش تصور می کند، با راهکارهای مختلف بیانی که هر یک دارای تأثیر، زیبای و جذابیت خاص خود است؛ ارائه دهد. استفاده از صورخیال توسط شاعران، ادیبان و هنرمندان امری غیرقابل انکار است و وقتی آثار این افراد را می خوانیم، می بینیم که این افراد برای بیان تجارب شخصی و عواطف گوناگون خود از أسالیبی زیبا و شگفت انگیز و از تعابیری جذاب و هنرمندانه که همان صورخیال بوده و در تشبیه، مجاز، استعاره و کنایه نمود پیدا می کند؛ استفاده فراوانی کرده اند. پیامبر اکرم (ص) که فصیح ترین فرد از میان قوم عرب بوده و کلام ایشان در اوج قله رفیع بیان قرار دارد، توانسته اند برای بیان مقاصد و مفاهیم مورد نظر خویش بسیار عالمانه و هنرمندانه از صورخیال استفاده کنند تا جائی که در لابه لای احادیث و سخنان گهربار ایشان بسیار به تشبیه های زیبا، استعاره های عالی، مجازهای در حد حقیقت و کنایه های عمیق و پرمعنا برخورد می کنیم و همین امر سبب شده است، بلیغانی همچون جاحظ در کتاب «البیان و التبیین» و رافعی در «البلاغه النبویّه» و بسیاری از علماء دیگر در زمینه بررسی فصاحت و بلاغت پیامبر مطالب گرانبهای ارائه دهند. به صورت کلی می توان گفت: میزان استفاده پیامبر از هر کدام از صورخیال در «کتاب الإیمان» صحیح مسلم در یک سطح نیست بلکه دارای تفاوت های قابل توجهی است بدین معنا که ایشان برای بیان اهداف و مقاصد خویش در درجه اول بیشتر از صورت بیانی، تشبیه که محسوس کننده امور معقول است استفاده کرده اند و بعد از تشبیه استفاده ایشان از استعاره های بسیار زیبا و دلگیر فراوان است و بعد از آن مجاز و نهایتاً کنایه در کلام ایشان مورد استفاده قرار گرفته است و همگی این صور در کنار هم توانسته اند کلام ایشان را پربار و پرمعنا و زیبا و گرانبها و همچنین جذاب و ستودنی نموده تا جائیکه بررسی و توجه به آثار ایشان و بخصوص مطالعه اسالیب بیان در کلام ایشان، میزان موفقیت پیامبر و قدرت و جایگاه او را در میان دیگر بلیغان و نویسندگان نشان می دهد. این پژوهش به مطالعه و بررسی صورخیال در «کتاب الایمان» صحیح مسلم که یکی از کتابهای معتبر حدیث است و دربرگیرنده ی بسیاری از احادیث پیامبر بوده می پردازد و تمامی صو رخیال را
|
پژوهشگران
|
جمال منصوری (دانشجو)، احمد نهیرات (استاد مشاور)، حسن سرباز (استاد راهنما)
|