عنوان
|
نقش جریان های خروجی از سازندهای کارستی در هیدروگراف رودخانه (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سراب کرخه)
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
من – کندال اصلاح شده، خودهمبستگی، ایزوتوپهای پایدار، هیدروشیمی آبهای زیرزمینی، کارست، رودخانه کرخه
|
چکیده
|
منابع آب کارستی زاگرس نقش مهمی در برآورده نمودن تقاضای آب بخشهای کشاورزی و سایر نیازهای جوامع مناطق غرب و جنوب غربی ایران دارد. پایش مناسب هیدرولوژیکی حوضه در مدیریت منابع آب مناطق خشک و نیمه خشک از اهمیت ویژه ای برخوردار است و در این زمینه داده های هیدرومتری، ایزوتوپی و هیدروشیمی، اطلاعات مهمی را فراهم می نمایند. هدف از این تحقیق، تعیین نقش جریان های خروجی از سازندهای کارستی در هیدروگراف رودخانه های حوضه آبخیز سراب کرخه است. براین اساس در ابتدا با بررسی تغییرات متغیرهای هیدرواقلیمی و استفاده از روش "من– کندال اصلاح شده برای اثر خودهمبستگی" بر سری های زمانی دما، بارش و دبی در ایستگاه های با آمار طولانی مدت در سراب کرخه و با توجه به ارتباط هیدرواقلیمی پارامترهای متعدد، دلایل رخداد تغییرات جریان رودخانه شناسایی شد. همچنین جهت انجام مطالعات ایزوتوپی و هیدروشیمی، 320 نمونه از بارندگی، رودخانه و چشمه های کارستی سراب حوضه کرخه برداشت شد. نمونه برداری در مقیاس ماهانه و در حد فاصل مرداد ماه 1390 تا تیر ماه 1391 انجام شده است. تمامی نمونه های ماهانه از نظر هیدروشیمی (pH، EC و یونهای اصلی) و ایزوتوپهای پایدار (دوتریوم و اکسیژن هیجده) آنالیز شده اند. براساس نتایج آزمون روند، بیشتر متغیرهای دما روند افزایشی را نشان داده و در مورد بارش نتایج بررسی دارای تفاوت های مکانی می باشد. بطور کلی روند کاهشی برای جریان رودخانه در منطقه مشاهده شده است و این تغییرات در مورد جریانهای پایه شدیدتر به نظر می رسد. روند کاهشی میانه دبی سالانه در ایستگاه هولیلان در سطح ده درصد معنی دار شده است. بارش سالانه، تعداد روزهای بارانی و تعداد روزهای با بارش بیش از 10 میلیمتر، بیشترین همبستگی معنی دار را با متغیرهای جریان نشان داده اند. بررسی روابط دبی ماهانه با متغیرهای بارش و دما در ایستگاه های مورد بررسی نشان دهنده تاخیر در واکنش جریان به بارش ورودی و اثرات احتمالی تاخیر ناشی از بارش بصورت برف و عبور جریان از مسیرهای آبی دیگر مانند آب زیرزمینی است. بررسی تغییرات دبی میانه ایستگاه هیدرومتری هولیلان در دوره 51 ساله، نشان از این واقعیت دارد که بخشی از تغییرات حادث شده در متغیرهای جریان خصوصا در دبی های پایه توسط مقدار بارش توجیه نمی شود و می تواند متاثر از تغییرات سطح آب زیرزمینی و اثر تغذیه ای آب زیرزمینی
|
پژوهشگران
|
کامران چپی (استاد مشاور)، آرش ملکیان (استاد مشاور)، پل کوئینگر (استاد مشاور)، علی سلاجقه (استاد راهنما)، محمد مهدوی (استاد راهنما)، خالد اوسطی (دانشجو)
|