عنوان
|
بررسی آزمایشگاهی اثر روش نمونه برداری در آزمایش های ردیابی بر ضریب انتشارپذیری آبخوان
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
: سفره آب زیر زمینی، چاه مشاهده ای، چاه تزریقی، آلودگی، انتشار مکانیکی
|
چکیده
|
در مطالعات آلودگی آبخوان ها، آزمایش های ردیابی از اهمیت زیادی برخوردارند. این آزمایش ها به منظور تعیین ضریب انتشارپذیری آبخوان انجام می گیرند. در این پژوهش، اثر روش نمونه برداری در آزمایش های ردیابی بر مقدار ضریب انتشارپذیری آبخوان در مقیاس آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفته است. مدل فیزیکی مورد استفاده شامل یک مخزن مستطیلی به طول 72 ، عرض 10 و ارتفاع120 سانتی متر از جنس پلکسی گلاس بود و محلول کلرید سدیم با هدایت الکتریکی 14 دسی زیمنس بر متر به عنوان آلاینده پایدار انتخاب گردید. همچنین آبخوان های شبیه سازی شده عبارت بودند از آبخوان با ذرات ماسه درشت و آبخوان با ماسه متوسط. آزمایش ها در ضخامت های 20 تا 100 سانتی متر متر با فواصل طبقاتی 10 سانتی متر در هر دو آبخوان صورت گزفت. در هر دو آبخوان، در کلیه آزمایش ها نمونه برداری به صورت نقطه ای و مخلوط انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که : 1) دامنه مقادیر ضریب انتشارپذیری به دست آمده از نمونه های نقطه ای برای هر دو آبخوان در محدوده نتایج سایر مطالعات آزمایشگاهی بود، 2) در کلیه آزمایش ها، مقادیر ضرایب انتشارپذیری نمونه های مخلوط از متوسط مقادیر ضرایب انتشارپذیری نمونه های نقطه ای بیشتر بود. از این رو، به نظر می رسد نمونه گیری به صورت مخلوط عاملی مؤثر در به دست آوردن مقادیر بالای انتشارپذیری است که سایر محققین در مطالعات میدانی خود گزارش نموده اند، 3) با افزایش ضخامت آبخوان، مقادیر ضرایب انتشارپذیری به دست آمده از نمونه های مخلوط تغییر کرده ولی از روند یکنواختی پیروی نکرد که به نظر می رسد به خاطر خطاهای اجتناب ناپذیری بوده باشد که در طی آزمایش ها روی داده است و 4) منحنی های رخنه و منحنی های تعداد حجم آب تخلخل به کار رفته به دست آمده از نمونه های نقطه ای و مخلوط هر ضخامت، در هر دو آبخوان نشان داد که این منحنی ها اختلاف آماری با هم ندارند. اگر چه منحنی های به دست آمده از نمونه های مخلوط، از چولگی بیشتری به سمت راست نسبت به منحنی های نمونه های نقطه ای برخوردار بود. با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر، توصیه می شود که در مطالعات آلودگی آبخوان ها، نمونه گیری به صورت نقطه ای انجام شود تا بتوان عکس العمل تنش های مختلف کیفی وارده به آبخوان را در شرایط فعلی و آینده، با دقت بیشتری پیش بینی نمود.
|
پژوهشگران
|
عیسی معروف پور (نفر اول)، حسین محمد ولی سامانی (نفر چهارم)، هادی معاضد (نفر دوم)، حیدرعلی کشکولی (نفر سوم)
|