مشخصات پژوهش

صفحه نخست /تحلیل روانکاوانه رمان دفاتر ...
عنوان تحلیل روانکاوانه رمان دفاتر الوراق اثر جلال برجس
نوع پژوهش پایان نامه
کلیدواژه‌ها تحلیل روان‌کاوانه، شخصیت، جلال برجس، دفاتر الورّاق
چکیده پژوهش حاضر با هدف تحلیل روان‌کاوانه رمان دفاتر الورّاق اثر جلال برجس و تبیین بازتاب سازوکارهای روانی شخصیت‌ها در بستر ساختارهای اجتماعی و فرهنگی اثر انجام گرفته است. این پژوهش از نظر روش‌شناسی، کیفی و مبتنی بر رویکرد تحلیل متن ادبی با تکیه بر نظری روان‌کاوی فروید است. مسئله اصلی تحقیق آن است که چگونه می‌توان از منظر روان‌کاوی، روابط درونی شخصیت‌ها، کشمکش‌های ناخودآگاه و نمود مکانیسم‌های دفاعی را در این رمان تفسیر و ارزیابی کرد. نتایج تحلیل نشان می‌دهد که برجس در دفاتر الورّاق با بهره‌گیری از تقابل میان نهاد، من و فرا‌من، به بازنمایی تنش میان غرایز سرکوب‌شده و الزامات اجتماعی پرداخته است. شخصیت اصلی رمان، به دلیل سلطۀ فرا‌منِ بیمارگونه و سرکوب مداوم امیال غریزی، دچار روان‌رنجوری وسواسی-جبری و در نهایت خودویرانگری می‌شود. در مقابل، شخصیت‌های فرعی بازتابی از ترومای جمعی، سرکوب ساختاری و چرخه بازتولید فقر هستند که در قالب مکانیسم‌هایی چون واپس‌روی، همانندسازی با پرخاشگر و اجبار به تکرار ظهور می‌یابند. بر اساس یافته‌ها، این رمان با بازتاب پیامدهای روانی ساختارهای سلطه و سرکوب، تصویری استعاری و انتقادی از جامعه‌ای ارائه می‌دهد که پیش از نابودی جسم، روان انسان‌ها را فرسوده و نابود می‌سازد.
پژوهشگران شرافت کریمی (استاد راهنما)، آرزو سلیمانی (دانشجو)