عنوان	سنتز لیگاندهای کایرال فسفرآمیدیتی و کاربرد آن‌ها در واکنش‌های افزایشی در مجاورت مراکز فعال فلزی
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	دیاستروگزین و دیاسترودایورجنت، انانتیوگزین، رزونانس مغناطیسی هسته، استریوشیمی، فسفرآمیدیت، کانفورمر، لیگاند کایرال، افزایش مزدوج
چکیده	در این پایان‌نامه، ابتدا روشی نوین و دوست‌دار محیط‌زیست برای سنتز مشتق‌های جدید سیکلوهگزانون از طریق واکنش بیس-مایکل بین مالونونیتریل و دی‌بنزال استون توسعه داده شد. این روش با بهره‌گیری از حلال اتانول، شرایط دمایی ملایم (دمای محیط)، بازده مناسب تا عالی، دیاستروگزینی مطلوب، مقیاس‌پذیری بالا، و مراحل ساده‌ خالص‌سازی، با اصول شیمی سبز همخوانی دارد. در راستای بهینه‌سازی شرایط واکنش، تأثیر عوامل مختلفی چون نوع حلال، باز و دما بررسی گردید. تنوع‌پذیری روش با بررسی گستره‌ای از مشتق‌های دی‌بنزال استون دارای گروه‌های الکترون‌دهنده و الکترون‌کشنده تایید شد. به‌منظور شناسایی ساختار و بررسی صورت بندی فراورده‌های تشکیل شده، از تکنیک‌های طیف‌سنجی NMR یک‌بعدی و دوبعدی و همچنین طیف‌سنجی جرمی استفاده شد. در بخش دوم دی‌نیتریل سیکلوهگزانون‌های سنتز شده در مرحله‌ پیشین، به‌عنوان پیش‌ماده برای سنتز خانواده‌ای جدید از لیگاندهای فسفرآمیدیتی مورد استفاده قرار گرفتند. این لیگاندها از طریق کاهش گزینشی دی‌نیتریل‌های سیکلوهگزانی و سپس واکنش آن‌ها با کلروفسفیت‌های مشتق‌شده از Binol در مسیر سنتزی دو مرحله‌ای سنتز شدند. بررسی ویژگی‌های ساختاری با استفاده از طیف‌سنجی31P NMR نشان داد این لیگاندها پایداری قابل توجهی در برابر هوا، رطوبت و در حالت محلول دارند. عملکرد کاتالیستی این لیگاندها در دو واکنش شناخته شده نامتقارن، شامل آریل‌دار شدن آلدهیدها در مجاورت نمک فلزی رودیوم و افزایش مزدوج دی‌اتیل‌زینک به چالکون‌ها در مجاورت نمک فلزی مس، بررسی شد و تأثیر ساختار لیگاند بر القای انانتیوگزینی به‌خوبی مشاهده شد. خواص نوری و ساختار فراورده‌ هر واکنش با استفاده از طیف‌سنجی‌های NMR، FT-IR، HPLC، MASSو پلاریمتر بررسی و تایید شد (طرح A).
پژوهشگران	اکرم آشوری (استاد راهنما)، بهزاد نصیری (دانشجو)