عنوان	مهار زیستی پژمردگی فوزاریومی خیار با استفاده از عوامل باکتری‌های اندوفیت انتخابی
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	باکتری‌های اندوفیت، پوسیدگی طوقه و ریشه، متابولیت‌های ضد قارچی، Fusarium annulatum، مهار زیستی
چکیده	بیماری پژمردگی فوزاریومی ناشی از گونه‌های مختلف قارچ Fusarium از مهم‌ترین بیماری‌های محصول خیار در سراسرجهان محسوب می‌شود که در تمام مراحل رشدی خیار بروز می‌کند. مهار زیستی با استفاده از باکتری‌های اندوفیت یکی از راهکارهای مناسب برای محافظت ازگیاه خیار در برابر بیماری پژمردگی فوزاریومی است. به همین منظور، در این پژوهش توانایی مهار کنندگی شش استرین باکتریی‌ اندوفیت انتخابی شامل Staphylococcus sciuri (MarR44)، Serratia rubidaea (Mar61-01)، Bacillus atrophaeus (DM6120، Bacillus sp. (MarG19)، Bacillus sp. (MarH51) و Bacillus sp. (TN16) در شرایط آزمایشگاه و گلخانه در کنترل بیماری پژمردگی فوزاریومی خیار مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق ابتدا هویت قارچ بیمارگر با استفاده از تلفیقی از خصوصیات ریخت شناسی و مولکولی، قارچ Fusarium annulatum تعیین گردید. بر اساس داده ها و دانش موجود، این مطالعه اولین گزارش از بیماریزایی از قارچ F. annulatum روی خیار می‌باشد. در شرایط آزمایشگاه توان مهار کنندگی این شش استرین در روشهای کشت متقابل، تاثیر متابولیت‌های فرار، تاثیر متابولیت‌های غیر فرار روی رشد پرگنه قارچ بیمارگر و همچنین تاثیر آنها روی جوانه زنی اسپور قارچ بیمارگرمورد بررسی قرار گرفت. تاثیر آنها روی جوانه زنی اسپور قارچ بیمارگپر در مقایسه با شاهد معنی دار بود، بطوریکه در هر آزمون به ترتیب استرین های باکتریایی S. sciuri (MarR44) با 06/56 درصد، S. rubidaea (Mar61-01) با 40/75 درصد، B. atrophaeus (DM6120) با 98/22 درصد و Bacillus sp. (MarH51) با 60/74 درصد بیشترین تاثیر را در بازدارندگی از رشد میسیلیومی و جوانه زنی اسپور بیمارگر داشتند. بررسی‌های گلخانه‌ای در این تحقیق به دو روش بذرمال و مایه زنی خاک با استرین‌های باکتریایی اندوفیت در خاک تلقیح شده با قارچ F. annulatum در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گردید و تاثیر استرین‌های باکتریایی اندوفیت در کاهش علایم بیماری و افزایش شاخص‌های رشدی گیاه بررسی شد. نتایج نشان داد که استرین‌های اندوفیت تاثیر بیش از 60 درصدی را در بازدارندگی بیماری از خود نشان دادند و استرین Bacillus sp. (MarG19) بیشترین بازدارندگی را در روش بذرمال کردن داشت، در حالیکه در روش مایه زنی خاک با سوسپانسیون باکتریهای اندوفیت به خاک بیشترین کاهش شدت بیماری مربوط به استرین S. rubidaea (Mar61-01) بود. همچنین بررسی تاثیر استرین‌های باکتریایی روی شاخص‌های رشدی وزن تر و خشک ساقه و ریشه و همچنین، طول اندام‌های هوایی و ریشه خیار حتی در حضور قارچ بیمارگر نشان داد که در هر دو روش بذرمال و مایه زنی خاک شاخص های اندازه گیری شده در مقایسه با شاهد به طور معنی داری افزایش یافتند. نتایج این مطالعه نشان داد که استرین های باکتریهای اندوفیت مطالعه شده در این پژوهش از توان و پتانسیل بالقوه‌ای در بازدارندگی از بیماری پژمردگی فوزاریومی خیار برخوردار می‌باشند، هر چند مطالعات تکمیلی همچون ارزیابی عملکرد آنها در شرایط مزرعه و بررسی میزان ماندگاری آنها در محیط نیازمند بررسی بیشتر می‌باشد.
پژوهشگران	جهانشیر امینی (استاد راهنما)، محسن ساعدپناه (دانشجو)، کیوان کریمی (استاد مشاور)، زهرا علیجانی (استاد مشاور)