عنوان	ارزیابی تغییرات مکانی-زمانی کاربری اراضی بر اساس شاخص‌های کیفی اکولوژیکی (مطالعه موردی: حوضه دریاچه زریبار)
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	تجزیه مؤلفه اصلی، تغییرات کاربری اراضی، شاخص موران، شاخص پوشش گیاهی، لندست 8
چکیده	فناوری سنجش از دور می‌تواند به‌طور عینی و کمی تغییرات مکانی-زمانی کیفیت محیط‌زیست را ارزیابی کند. پی بردن به کیفیت محیط‌زیست منطقه‌ای و تغییرات اکولوژیکی برای نظارت و مدیریت محیط‌زیست و برنامه‌ریزی ساخت و ساز شهری بسیار مهم است. به‌منظور ارزیابی تغییرات مکانی-زمانی کیفیت محیط‌زیست در حوضه دریاچه زریبار از تصاویر لندست سال‌های 1998، 2010 و 2022 جهت استخراج چهار شاخص پوشش گیاهی، رطوبت، گرما و خشکی استفاده شد. سپس شاخص اکولوژیکی سنجش از دور با تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی به‌دست آمد. ناهمگنی فضایی شاخص اکولوژیکی سنجش از دور در دوره مورد مطالعه توسط شاخص موران ارزیابی شد. یافته‌ها نشان داد که اثر بازدارندگی NDBSI و LST به‌طور قابل توجهی بیشتر از اثر ترویجی NDVI و LSM بر محیط‌زیست محدوده مورد مطالعه است. بر اساس نتایج RSEI مساحت طبقه با کیفیت محیط‌زیست ضعیف در سال‌های 1998، 2010 و 2022 به ترتیب 36/59، 49/65 و 02/56 درصد به‌دست آمد. منطقه با سطوح عالی و خوب RSEI عمدتاً متعلق به اراضی جنگلی و نیزار بود. مقادیر میانگین RSEI حاکی از کاهش کیفیت محیط‌زیست در حوضه دریاچه زریبار بود. نتایج نمودارهای پراکندگی شاخص جهانی موران، در سال‌های 1998، 2010 و 2022 به ترتیب 86/0، 85/0 و 71/0 تعیین شد که حاکی از کاهش همگنی در این دوره بود. محیط‌زیست محیطی پیچیده است، بنابراین با استفاده از چهار شاخص RSEI می‌توان وضعیت آن را تخمین زد. در مطالعات آینده می‌توان از داده‌‌های مکانی متنوع‌‌تری مانند بهره‌‌وری خالص اولیه و ذرات معلق در هوا استفاده شود.
پژوهشگران	مهین ساعدپناه (نفر اول)، جمیل امان اللهی (نفر دوم)