|
عنوان
|
تحلیل تماتیک ابعاد و منابع جامعه‌پذیری جنسیتی در بستر مردسالاری
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
|
|
کلیدواژه‌ها
|
جامعه‌پذیری جنسیتی، خود وابسته، زن به‌مثابه ناموس، مردسالاری، هویت‌یابی بر مدار خانه
|
|
چکیده
|
جامعه‌پذیری جنسیتی از سازه‌های مفهومی و نظری راهگشا در فهم مردسالاری و فرودستی زنان است. پژوهش حاضر در نظر دارد تا به میانجی روایت زنان، به ابعاد جامعه‌پذیری جنسیتی و منابع آن بپردازد. پژوهش حاضر با روش‌شناسی کیفی و روش تحلیل تماتیک در میان نمونه‌ای از زنان سنندجی به انجام رسیده است. در نمونه پژوهش،30 نفر زن مشارکت داشتند. یکی از ابعاد جامعه‌پذیری جنسیتی، نقش‌های جنسیتی است که بر مبنای تحلیل اظهارات زنان، به 4 تم اصلیِ «هویت‌یابی بر مدار خانه»، «نقش‌های ابزاری»، «نظم مراقبتی مردسالار» و «سقف شیشه‌ای و دشواری ارتقای زنان شاغل» دست یافتیم. دومین بُعد جامعه‌پذیری جنسیتی، کلیشه‌های جنسیتی است. بر مبنای روایت زنان، کلیشه‌های جنسیتی بر خودپنداره و شخصیت زنان سیطره دارد و ردپای آن را می‌توان در فضاهای همگانی، مدیریت خانواده، ازدواج دختران و روابط زناشویی پیدا کرد. «جنسیتی‌شدن فضای همگانی» و «نا امنی فضای همگانی و مقصرانگاری زنان» از جمله کلیشه‌های مستتر در فضاهای همگانی و «هویت ابرازی» و «جنسیتی شدن کار و تحصیل» کلیشه‌های مربوط به شخصیت زنان را شکل داده اند. هم‌چنین، «ریسک‌ناپذیری و تصمیم‌گیری وابسته» و «تفکیک جنسیتی مدیریت و برنامه‌ریزی در خانواده» ناظر بر کلیشه‌های حوزه مدیریت خانواده و «تعجیل و سخت‌گیری در ازدواج»، «زن به‌مثابه ابژه جنسی» و «زن به‌مثابه ناموس»، کلیشه جنسیتی حاکم بر انتخاب همسر و مسائل و روابط زناشویی محسوب می‌شود. الگوپذیری از «خانواده و بستگان» و «رسانه‌های ارتباط جمعی»، اصلی‌ترین منابع جامعه‌پذیری جنسیتی زنان مورد مطالعه را شکل داده‌اند.
|
|
پژوهشگران
|
امید قادرزاده (نفر اول)، فرشته خیراندیش (نفر دوم)
|