مشخصات پژوهش

عنوان	واکاوی حکم اتانازی داوطلبانه در فقه شافعی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	اتانازی فعال، داوطلبانه، فقه شافعی .
چکیده	زمینه و هدف: سنت و قانون مرگ و زندگی در این دنیا به شیوه‌ای است که ممکن است انسان‌ها‌ در طول عمرشان به بیماری‌هایی مبتلا شوند که برای برخی از آن‌ها دارو و درمان کشف شود؛ ولی برای برخی از آن‌ها که صعب‌العلاج هستند با وجود پیشرفت علم پزشکی دارویی کشف نشود؛ بدین خاطر، در برخی از جوامع غربی اشخاص بیماری که از بهبودی ناامید شده‌اند در نتیجه خویشاوند یا پزشک یا پرستار با اجازه بیماران به توهم دلسوزی به کشتن آنان اقدام می کنند که این مسأله به اتانازی یا قتل از روی شفقت و دلسوزی مشهور شده است. اتانازی دارای شش نوع است: 1- اتانازی فعال داوطلبانه 2- اتانازی فعال غیر داوطلبانه 3- اتانازی فعال اجباری 4- اتانازی غیر فعال 5- اتانازی غیر مستقیم6- خودکشی مساعدت‌شده . از آن جایی که بررسی هر کدام از این انواع اتانازی به پژوهش مستقل نیازمند است و با توجه به اینکه اتانازی فعال داوطلبانه جزو مصادیق قتل است، در این پژوهش به بیان دیدگاه‌های فقهای شافعیه در مورد حکم و آثار اتانازی فعال داوطلبانه از لحاظ ثبوت یا عدم ثبوت قصاص، دیه، کفاره قتل و تعزیر پرداخته شده است. مواد و روش‌ها: با توجه به اینکه این پژوهش در زمینه علوم انسانی و در حوزه مسائل فقهی به رشته تحریر در آمده است، جمع‌آوری اطلاعات و داده‌ها در آن به روش کتابخانه‌ای و با رویکردی توصیفی - تحلیلی انجام شده است بدین شیوه که در ابتدا به توصیف و تبیین مفهوم اتانازی فعال داوطلبانه از منابع و سوابق موثق پرداخته شده و سپس حکم و آثار آن بر اساس مقررات و آراء مذهب شافعی مورد تحلیل واقع شده است. نتیجه‌گیری: با جمع‌بندی آرای فقهای شافعیه و دلیل هر یک از دیدگاه‌های آنان در این مورد، آشکار می‌شود که قول اظهر در مذهب شافعی بر سقوط قصاص و دیه در اتانازی فعال داوطلبانه دلالت دارد ولی کفاره قتل و تعزیر را در آن، ثابت می‌دانند.
پژوهشگران	سالم افسری (نفر اول)، سید کرم محمودی (نفر دوم)