عنوان
|
بررسی کشت مخلوط تأخیری کدو تخمه کاغذی (Cucurbita pepo) با سطوح افزایشی جو (Hurdeum vulgare) و یولاف (Avena sativa)
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
کشاورزی پایدار، کشت مخلوط تأخیری، نسبت برابری زمین
|
چکیده
|
کشاورزی رایج مشکلاتی چون آلودگی آبها و خاکها، فرسایش خاکها، کاهش تنوع زیستی و به خطر افتادن سلامتی انسان و حیات وحش شده است. لذا در سالهای اخیر توجه بیشتری به کشاورزی پایدار شده است.کشت مخلوط نیز یکی از مؤلفه های کشاورزی پایدار محسوب میگردد. هدف این پژوهش بررسی کشت مخلوط تأخیری کدو تخمه کاغذی با سطوح افزایشی جو و یولاف بود. این آزمایش در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان در سال زراعی 1394 به اجرا درآمد. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایهی طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کشت خالص کدو تخمه کاغذی، کشت خالص جو و کشت خالص یولاف و کشت مخلوط تأخیری کدو تخمه کاغذی با سطوح افزایشی (20، 40، 60 و 80 درصد) جو و یولاف بود. در این پژوهش صفاتی از قبیل ارتفاع ساقه، تعداد سنبله در متر، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد اقتصادی و نسبت دانه به علوفه برای جو و یولاف و تعداد میوه در بوته، قطر میوه، تعداد دانه در میوه، وزن صد دانه، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد اقتصادی برای کدو تخمه کاغذی و نسبت برابری زمین برای شاخص کشت مخلوط مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس برای گیاه کدو تخمه کاغذی نشان داد که تمام صفات مورفولوژیکی مورد بررسی به جز تعداد میوه در بوته تحت تأًثیر سطوح افزایشی جو و یولاف قرار گرفت ولی اثر نوع گیاه محلوط شونده و اثر متقابل نوع گیاه مخلوط شونده و سطوح افزایشی هیچ تأثیر معنی داری بر صفات مورفولوژیکی نداشت. مقایسه میانگین ها نشان دادند که بیشتر صفات مورفولوژیکی کدو تخمه کاغذی به ویژه عملکرد اقتصادی با افزایش سطوح کشت مخلوط تأخیری کاهش یافت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که با افزایش سطوح کشت مخلوط تأخیری بیشتر صفات مورفولوژیکی جو و یولاف تحت تأثیر قرار گرفت و مقایسه میانگین ها نشان داد که با افزایش سطوح کشت مخلوط تأخیری بیشتر صفات مورفولوژیکی جو و یولاف افزایش و نسبت دانه به علوفه کاهش یافت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر سطوح افزایشی کشت مخلوط تأخیری بر بیشتر شاخص های ارزیابی کشت مخلوط معنی دار بود. مقایسه میانگین نسبت برابری زمین کدوتخمه کاغذی و جو نشان داد که با افزایش سطوح کشت مخلوط تأخیری عملکرد جزئی جو افزایش و عملکرد جزئی کدو تخمه کاغذی کاهش یافت ولی اختلاف معنی داری بین سطوح افزایشی کشت مخلوط در نسبت برابری زمین این دو گیاه مشاهده نشد. مقایسه میانگین کدو تخمه کاغذی و یولاف نشان داد که عملکرد جزئی به جز سطح 20درصد کشت مخلوط تأخیری، بقیه سطوح در یک گروه تیماری قرار گرفتند و عملکرد جزئی کدو تخمه کاغذی در سطح 20 درصد بالاتر از بقیه و یولاف کمتر از بقیه بود و همچنین نسبت برابری کل یولاف و کدو در سطح 20 درصد کمتر از سایر سطوح و بقیه سطوح در یک گروه تیماری قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نسبت برابری کل کشت مخلوط تأخیری با سطوح افزایشی جو و یولاف نشان داد که عملکرد جزئی کدو تخمه کاغذی، عملکرد جزئی گیاهان جو و یولاف و همچنین نسبت برابری کل کدو تخمه کاغذی همراه با جو و یولاف تحت تأثیر معنی داری نوع گیاه مخلوط شونده، سطوح افزایشی کشت مخلوط و همچنین اثر متقابل آنها قرار گرفتند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که عملکرد جزئی کدو تخمه کاغذی بر اساس تأثیر نوع گیاه مخلوط شونده در همراه با جو بالاتر از یولاف شد و با افزایش سطوح کشت مخلوط کاهش یافت. مقایسه میانگین نسبت برابری کل کدو تخمه کاغذی با سطوح افزایشی جو و یولاف نشان داد که سطوح 40،60 و 80 درصد یولاف و سطح 80 درصد جو نسبت به سایر سطوح برتری داشتند. بیشترین نسبت برابری زمین(27/1) از کشت مخلوط تأخیری کدو تخمه کاغذی و 80 درصد یولاف به دست آمد. لذا میتوان نتیجه گرفت که تیمار کشت مخلوط تأخیری کدو تخمه کاغذی + 80 درصد یولاف در مقایسه با سایر نسبتها، تیمار برتر بود و برتری کشت مخلوط تأخیری بیش از تک کشتی بود.
|
پژوهشگران
|
شیوا خالص رو (استاد مشاور)، غلامرضا حیدری (استاد راهنما)، بهروز سهامی محمدزاده (دانشجو)
|