مشخصات پژوهش

عنوان	واکاوی تغییرات مقدار بارش در استان لرستان
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	مقدار بارش، روند، من-کندال، شیب سن، لرستان
چکیده	در این مطالعه به منظور ارزیابی تغییرات مقدار بارش در استان لرستان از داده های بارش روزانه و ماهانه ایستگاه هایی که دوره آماری آنها 20 سال و بیش از آن بود(1400-1371) استفاده شد. روندیابی مقدار بارش با روش آزمون من کندال و برآورد نرخ تغییرات مقدار بارش با کمک شاخص شیب سن نسبت به میانگین متغیر در هر دهه بدست آمد. از نرم افزار متلب جهت ترسیم نقشه و نمودار استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که درصد فراوانی مقادیر بارش در سطح استان لرستان به سمت مقادیر صفر تا 10 میلی‌متر افزایش پیدا کرده است. بدین معنی که بارش ها به سمت مقادیر کمتر افزایش یافته اند و بارش های بیش از 10 میلی‌متر سیر کاهشی پیدا کرده اند. ارزیابی تغییرات مقدار بارش در ماه فروردین نشان می‌دهد، الگوی مقدار بارش از دو حالت ثبات و افزایشی برخوردار است به گونه ای که در نواحی شرقی، شمالی و جنوبی روند افزایش مقدار بارش به ازای هر دهه در دوره مورد مطالعه 5/22 میلی‌متر بوده است. ارزیابی تغییرات مقدار بارش در ماه اردیبهشت نشان داد، الگوی مقدار بارش از دو حالت کاهشی و افزایشی برخوردار است به گونه ای که در بخش هایی از نواحی شرقی، مرکزی و غربی روند کاهشی و در سایر نواحی تغییرات مقدار بارش روند افزایش داشته است . ارزیابی تغییرات مقدار بارش در ماه خرداد نشان داد، نرخ مقدار بارش در سطح استان سیر کاهشی پیدا کرده است. ارزیابی تغییرات مقدار بارش درماه های تیر، مرداد و شهریور نشان داد، روند مقدار بارش حالت ثبات دارد و در سطح استان لرستان به طور یکنواخت کاهش یا افزایشی در مقدار بارش رخ نداده است. ارزیابی تغییرات مقدار بارش در مهر ماه نشان می‌دهد، بارندگی در سطح استان لرستان آغاز گردیده و بارش در قسمت های غربی و شمالی مبتنی بر عرض های جغرافیایی بالاتر رخ داده است. نرخ مقدار بارش به ازای هر دهه در دوره آماری مورد مطالعه 5 تا 10 میلی‌متر اقزایش داشته است. بررسی تغییرات مقدار بارش در محدوده مورد مطالعه در آبان ماه نشان داد در نواحی شرقی و جنوب شرقی روند افزایشی پیدا کرده است. نرخ مقدار بارش درآذر ماه در دوره مورد مطالعه بین صفر تا 25 میلی‌متر کاهش یافته است. واکاوی نرخ تغییرات مقدار بارش در دی ماه نشان داد، کاهش مقدار بارش به ازای هر دهه در سطح استان لرستان دراغلب نواحی استان بوقوع پیوسته است. نرخ تغییرات مقدار بارش در بهمن ماه نشان داد، کاهش مقدار بارش به ازای هر دهه درسطح استان لرستان در نواحی شرقی، شمالی، شمال غربی و جنوب شرقی رخ داده است. واکاوی نرخ تغییرات مقدار بارش در اسفند ماه نشان داد، بیشترین کاهش مقدار بارش به ازای هر دهه درسطح استان لرستان در نواحی شمال غربی، غربی و شرقی رخ داده است و میزان آن صفر تا 30 میلی‌متر بوده است. واکاوی نرخ تغییرات مقدار بارش سالانه در سطح استان لرستان نشان داد، بیشترین کاهش مقدار بارش به ازای هر دهه در سطح استان لرستان در نواحی شمال غربی، غربی و شرقی رخ داده است . اما در سایر نواحی در سطح محدوده مورد مطالعه دامنه افزایش مقدار بارش صفر تا 20 میلی‌متردرهردهه بوده است. بنابراین می‌توان نرخ مقدار بارش در سطح استان لرستان روند کاهشی بیشتری پیدا کرده است و در مقیاس زمانی در دوره سرد سال مبتنی بر ماههای آذر، دی، بهمن و اسفند نرخ مقدار بارش روند کاهشی پیدا کرده است و در فصل تابستان از ثبات بیشتری برخوردار است و روند تغییرات به سمت خشکی بیشتر تمایل دارد. اما در دو ماه اول بهار و پاییز روند افزایشی در مقادیر بارش در سطح محدوده مورد مطالعه مشاهده گردید. همچنین نتایج بدست آمده نشان داد مقدار بارش در سطح استان لرستان بیشترین درصد فراوانی در سطح بارش صفر تا 10 میلی‌متر دارد که نشانگر روند کاهشی در مقدار بارش در محدوده مورد نظر دارد که می‌تواند نمودی از تغییر اقلیم در محدوده ی مورد مطالعه باشد.
پژوهشگران	محمد حسین قلی زاده (استاد راهنما)، سیاوش وفایی (دانشجو)