مشخصات پژوهش

عنوان	واکاوی زمانی و مکانی روند دمای بیشینهی عمق خاک در ایران
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	دمای خاک، تغییرات زمانی-مکانی، آزمون من- کندال، شیب سن، ایران
چکیده	چه دمای خاک یکی از پارامترهای مهم در مطالعات هیدرولوژی، هواشناسی کشاورزی و اقلیمشناسی است. در این پژوهش تغییرات دمای خاک ایران در عمقهای 5 تا 30سانتیمتری زمین با هدف شناسایی رفتار زمانی و مکانی دما در گسترهی ایران بررسی شده است. بدین منظور دادههای دمای خاک 150 ایستگاه هواشناسی ایران استفاده شده است. پس از کنترل کیفی داده ها و انجام تحلیل های آماری مقدماتی، تغییرات روزانه و ماهانهی دما برای کل ایران بررسی شد. در ادامه روند دمای خاک با استفاده از آزمون ناپارامتری من-کندال و شیب خط سن بررسی شده است. نتایج نشان داد رابطهی مستقیم میان افزایش و کاهش دمای خاک در طول سال و ضریب تغییرات روزانهی آن دیده می شود. روند مثبت دما در دو فصل تابستان و زمستان در گسترهی ایران فراگیر بوده است. در فصل تابستان روندهای قوی با اطمینان ۹۹ درصد غالبا در مناطق کوهستانی فراوانی بیشتری دارد در حالی که در فصل زمستان ایستگاههای واقع در نیمهی جنوبی ایران بیشترین روند مثبت دمای خاک را در عمقهای مختلف تجربه کردهاند. بررسی مقادیر روند دما گویای این است که روندهای باالتر از 1 درجهی سلسیوس غالبا تا عمق 20 سانتیمتری خاک دیده می شود. روند افزایشی دمای خاک در فصل زمستان گسترش مکانی بیشتری را نشان میدهد که گویای افزایش دماهای کمینهی ساالنه است و در حالت کلی روند افزایشی دمای خاک ایران را در بلندمدت نشان می دهد.
پژوهشگران	میثم رحمانی (نفر سوم)، محمد حسین قلی زاده (نفر دوم)، مسعود مرادی (نفر اول)