مشخصات پژوهش

عنوان	پاسخ‌های مورفو-فیزیولوژیکی گیاه گلرنگ به انواع خاک‌ورزی در شرایط دیم
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	اکسیدانت، آنزیم، رطوبت نسبی برگ، کلروفیل و مایکوریزا
چکیده	باتوجه به اهمیت کشت گیاهان روغنی دیم و امکان وارد کردن آنها در تناوب با گندم، در مطالعه حاضر واکنش­های صفات مورفو-فیزیولوژیکی گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius) در پاسخ به انواع خاک­ورزی در شرایط دیم مورد ارزیابی قرار گرفت. این آزمایش برپایه طرح آماری بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال­های زراعی 1398-1396 و در مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان اجرا شد. تیمارها به­صورت کاشت گلرنگ در سیستم­های کشت مستقیم، کم­خاک­ورزی و خاک­ورزی مرسوم اعمال گردیدند. نتایج این آزمایش نشان داد که انواع خاک­ورزی باعث ایجاد تغییرات در صفات مورفو-فیزیولوژیکی گیاه گلرنگ گردید. بیش­ترین عملکرد (796 کیلوگرم بر هکتار) به صورت معنی­داری مربوط به گیاهان تحت کشت مستقیم بود که به ­ترتیب 8/24 و 40 درصد نسبت به کم­خاک­ورزی و کشت مرسوم افزایش نشان داد. در سیستم کشت مستقیم، رطوبت نسبی برگ (69 درصد)، کلروفیل کل (01/2 میلی­گرم بر گرم وزن تر برگ)، شاخص سطح برگ (8/2) به­ترتیب نسبت به کم­خاک­ورزی و کاشت مرسوم به صورت معنی­داری بیشتر بودند. بیش­ترین مقدار آنزیم­های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز (به ترتیب 085/0 و 72/0 واحد میلی­گرم پروتئین در دقیقه) در برگ گیاهان کشت شده به روش کشت مرسوم مشاهده شد. در کشت مرسوم میزان کلونیزاسیون و اسپوریزاسیون قارچ­های مایکوریزا کاهش معنی­داری را نسبت به دو تیمار دیگر داشتند. در نهایت صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی مرتبط با عملکرد در کشت مستقیم و کم­خاک­ورزی نسبت به کشت مرسوم وضعیت مطلوب و پایدارتری را نشان داد.
پژوهشگران	عادل سی و سه مرده (نفر پنجم)، ابراهیم روحی (نفر چهارم)، جلال جلیلیان (نفر سوم)، علیرضا پیرزاد (نفر دوم)، شهرام الیاسی (نفر اول)