مشخصات پژوهش

عنوان	پترولوژی و توان کانه زایی طلا-مس توده های گرانیتوئیدی جنوب باختری بوئین زهرا
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	کمان ماگمایی ارومیه دختر (UDMA)؛ بوئین زهرا؛ گرانیت I-type؛ کانه زایی مس؛ فرورانش؛ پیش از برخورد؛ اختلاط ماگمایی.
چکیده	داده های ژئوشیمی عناصر اصلی و کمیاب سنگ کل، همراه با داده های شیمی کانی ها، تعیین سن های U-Pb و ترکیبات ایزوتوپی Sr-Nd از سنگ های نفوذی ائوسن میانی و انکلاوهای ناحیه جنوب بوئین زهرا در این رساله ارائه شده است. گرانیتوئیدهای میزبان با ترکیب غالباً دیوریت، کوارتزدیوریت، کوارتز مونزودیوریت، گرانودیوریت و گرانیت، سن های U-Pb زیرکن Ma 1/40±8/0 و Ma 0/40±7/0 (ائوسن میانی) را نتیجه داده اند. انکلاوهای میکروگرانولار مافیک (MMEs) به فراوانی در گرانیتوئیدهای میزبان حضور دارند، و دارای ترکیب گابرو، گابرودیوریت، دیوریت، کوارتز دیوریت، سینودیوریت، و گرانودیوریت هستند. انکلاوها محتویات SiO2 پایین (57/50 تا 6/66wt.%) و Mg# بالایی (25-1/60) دارند، از این رو می توانند معرف ماگمای مشتق شده از گوشته باشند. گرانیتوئیدهای میزبان از نظر ترکیبی متاآلومینوس (A/CNK = 0.82-1.03)، کالک-آلکالن و I-type بوده، و محتویات SiO2 بالاتر (7/59 تا4/67 wt.%) و Mg# کمتر (16/29-2/52) دارند؛ آن-ها همچنین به عنوان محصول ذوب بخشی پوسته زیرین دگرگون شده مافیک در نظر گرفته شده اند. الگوهای REE نرمالایز شده به کندریت با غنی شدگی LREEها، تهی شدگی منفی Eu (δEu = 0.44-0.94)، و الگوهای تقریباً مسطح HREE ((Gd/Yb)N = 0.79-1.51) مشخص می شوند. نمونه های گرانیتوئیدی میزبان نسبت های 87Sr/86Sri در محدوده ای از 704981/0 تا 705913/0، εNd(t) مثبت از 21/0+ تا 83/2+، و TDM2 از 668 تا 909 Ma را نتیجه داده اند، که با مقادیر این نسبت ها در انکلاوهای میکروگرانولار ماگمایی سازگار است (87Sr/86Sri = 0.70499-0.70517, εNd(t) = +2.14 to +2.70, TDM2 = 681 to 785 Ma). خصوصیات ژئوشیمیایی و داده های ایزوتوپی Sr-Nd سنگ کل همراه با حضور گسترده انکلاوهای مافیک با اشکال کروی تا بیضوی و حاشیه های انجماد سریع، مگاکریست های فلدسپار در انکلاوها، حضور آپاتیت سوزنی، کوارتز چشمی، پلاژیوکلازهایی با زونینگ نوسانی و سطوح بازجذبی، نشان می دهند که انکلاوهای میکروگرانولار مافیک، گلبول هایی از ماگمای مافیک تر مشتق شده از گوشته هستند که درون پوسته زیرین تزریق شده و با ماگمای مشتق شده از ذوب بخشی پوسته زیرین اختلاط/آمیختگی یافته اند. گرانیتوئیدهای جنوب غرب بوئین زهرا به همراه دیگر توده های نفوذی ائوسن کمان ماگمایی ارومیه-دختر ویژگی های گرانیتوئیدهای جوان از قبیل TDM بین 500-1000 Ma، نسبت های 143Nd/144Nd بالا و 87Sr/86Sr پایین را نشان می دهند. مدل اختلاط دوتایی برپایه ترکیبات ایزوتوپی Sr-Nd نشان می دهد که این سنگ ها اساساً توسط اختلاط 10-16 % مذاب های تولید شده از ذوب بخشی سنگ های آذرین دگرگون شده پوسته زیرین کادومین ایران با مشارکت 84-90 % ماگماهای بازالتی جوان مشتق شده از گوشته تشکیل شده اند. زاویه فرورانش پوسته اقیانوسی نئوتتیس به زیر ایران مرکزی کمتر از ˚15 برای ماگماتیسم ائوسن در بخش UDMA مرکزی محاسبه شده، که با فرورانش نوع کم زاویه یا مسطح سازگار است. بنابراین با توجه به موقعیت نمونه های بر روی دیاگرام های تمایز کننده محیط تکتونیکی پیشنهاد می دهیم که گرانیتوئیدهای جنوب غرب بوئین زهرا با سن ائوسن میانی معرف یک سیستم ماگمایی تولید شده در زون فرورانش در محیط کوهزایی پیش از برخورد است، و حادثه اختلاط ماگمایی احتمالاً در یک حاشیه فعال قاره ای در طی فرورانش کم-زاویه ی پوسته اقیانوسی نئوتتیس به سمت شمال شرق و به زیر خرد قاره ایران مرکزی اتفاق افتاده است. پلاژیوکلازهای این سنگ ها یک دامنه ترکیبی از An9.9-80.7-Ab18.9-85-Or0.3-7 را نشان می دهند. بنابراین آن ها را می توان به عنوان الیگوکلاز، آندزین، لابرادوریت و بایتونیت طبقه بندی نمود. آنالیزهای مایکروپروب در پلاژیوکلازها معمولاً منطقه بندی نوسانی، معکوس و نرمال را از مرکز به حاشیه نشان می دهد. آمفیبول های مورد مطالعه با مقادیر Ca بین 5/1 تا 2 a.p.f.u در زمره آمفیبول های گروه کلسیک قرار می گیرند و ترکیب آن ها مگنزیوهورنبلند (Si<7.5 و Mg>2)، ترمولیت هورنبلند، اکتینولیت هورنبلند، و اکتینولیت (Si>7.5 و Mg>2) می باشد. پیروکسن ها غنی از Ca (Wo43.51) و فقیر از Na (Na2O<0.44) بوده، و ترکیب آن ها از En25Fs9Wo2 تا En60Fs38Wo51 متغییر است. به طوری که بیشتر آن ها غالباً در محدوده های دیوپسید و اوژیت قرار می گیرند. میکاهای گرانیتوئید ده بالا با داشتن مقادیر Fe*/(Fe*+Mg) بیشتر از 4/0 دارای ترکیب بیوتیتی (در مقابل فلوگوپیت) بوده، و در محدوده بیوتیت های منیزیم دار (Mg-biotite) قرار می گیرند. میانگین دمای محاسبه شده با استفاده از ترکیب آمفیبول های کلسیک و مذاب برای توده حاجی آباد 883، ده بالا 974، انکلاو ده بالا 1013، قشلاق آفتابرو 922، انکلاو قشلاق آفتابرو 1099 درجه سانتی گراد می باشد. میان
پژوهشگران	علی کنعانیان (استاد راهنما)، کاظم کاظمی (دانشجو)، زائو ییلین (استاد مشاور)، فاطمه سرجوقیان (استاد مشاور)