مشخصات پژوهش

عنوان	برآورد فرسایش قابل تحمل خاک در حوضه ی آبخیز سد گاوشان
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	تخریب خاک، حفاظت خاک، فرسایش خاک، مدل سازی
چکیده	فرسایش خاک مهم ترین شکل تخریب منابع خاک و منبع آلودگی های غیرنقطه ای به شمار می رود. هنگامی که مقدار فرسایش خاک از مقدار قابل تحمل تجاوز کند طیف وسیعی از مشکلات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی رخ می دهد. با توجه به این که نقشه ی فرسایش قابل تحمل خاک یکی از مهم ترین نقشه ها برای تعیین برنامه های حفاظت از خاک می باشد، هدف از این تحقیق تهیه ی نقشه ی فرسایش قابل تحمل خاک در حوضه ی آبخیز است که بر مبنای عمق وکیفیت خاک و بر اساس شبکه عصبی مصنوعی مقدار فرسایش قابل تحمل خاک تعیین گردید. در این پژوهش 200 نمونه خاک از لایه ی 30-0 سانتی متری سطح خاک در حوضه ی آبخیز سد گاوشان به مساحت 206000 هکتار از کاربری های مختلف شامل کشاورزی و مرتع جمع آوری گردید و مجموعه ای از ویژگی های مهم و اساسی خاک شامل هدایت هیدرولیکی خاک، جرم مخصوص ظاهری خاک، پایداری خاکدانه ها، ماده آلی خاک، نیتروژن کل، فسفر و پتاسیم قابل جذب و pH اندازه گیری شد. پس از به دست آوردن این پارامترها با استفاده از دو مدل تابع عضویت متقارن و نامتقارن (نامتقارن به راست و نامتقارن به چپ) و عامل وزنی هرکدام، شاخص کیفیت تجمعی خاک ها برآورد گردید. سپس هر خاک بر اساس شاخص کیفیت به دست آمده به یکی از سه گروه شامل گروه 1 با مجموع امتیاز بین 0 و 33/0، گروه 2 با مجموع امتیاز بین 34/0 و 66/0 و گروه 3 با مجموع امتیاز بیش از 66/0 تفکیک شد. در نهایت با استفاده از دستورالعمل توسعه یافته توسط سرویس حفاظت خاک آمریکا مقدار فرسایش قابل تحمل خاک های مختلف برآورد شد. در گام بعدی با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی مدلی برای برآورد شاخص کیفیت تجمعی خاک به کمک شاخص های توپوگرافی (شامل درجه شیب، جهت شیب، شاخص خیسی و ارتفاع)، بارندگی، شاخص پوشش گیاهی نرمال شده (NDVI) و طول و عرض جغرافیایی نقاط نمونه برداری به دست آمد. با استفاده از مدل به دست آمده و با در دست داشتن نقشه ی خاک های منطقه، نقشه ی مقدار فرسایش قابل تحمل خاک های منطقه ی مورد مطالعه تهیه شد. نتایج به دست آمده نشان داد که مدل استفاده شده با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی به همراه شاخص های توپوگرافی و داده های سنجش از دور از کارآیی نسبتاً خوبی برای برآورد فرسایش قابل تحمل خاک برخوردار است.
پژوهشگران	مژگان احمدی (دانشجو)، محمدعلی محمودی (استاد راهنما)