مشخصات پژوهش

عنوان	ارزیابی کروموزومی گونههایی از جنس آلیوم (نرگسیان) در منطقه سارال کردستان
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	Allium، سیتوژنتیک، اسکواشینگ، ایدیوگرام
چکیده	جنس Allium متعلق به خانوادهی Amaryllidaceae (نرگسیان) میباشد، که شامل بیش از 1000 گونه دوساله یا چندساله، پیازدار و برخی دیگر دارای ریزوم یا ریشه ذخیرهای که دارای خواص دارویی و زینتی است. دانش سیتوژنتیک اثرات ژنتیکی، رفتار و ساختار کروموزومها را موردمطالعه قرار میدهد. مطالعات سیتوژنتیک دارای اهمیت زیادی است از جمله: برای شناخت ویژگیهای ژنتیکی گیاه (بومی، وحشی) و تشخیص وضعیت کروموزومهای گیاه است و با استفاده از اطلاعات کروموزومی مقایسهی گونهها و جمعیتها ممکن میشود. در مطالعه حاضر غدهی پیاز گونههایی از زیرجنس های Allium و Melanocrommyum از حوزههای مختلفی از منطقه سارال استان کردستان جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفت. گونههای مورد مطالعه شامل: A.Saralicum،A. haemanthoides ، A. ubipetrense، A. stipitatum و A. ampeloprasum بودند. در این تحقیق ساختار و وضعیت کروموزومهای گونهها با استفاده از روش سیتوژنتیک کلاسیک (اسکواشینگ) مورد بررسی قرار گرفت. از نرمافزار ایدیوکار برای محاسبه پارامترهای کاریوتیپی و کروموزومی استفاده شد. از هر گونه حداقل 5 پلاک سلول متافازی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بجز گونه A. ampeloprasum که تتراپلویید بود بقیه گونه ها دیپلوئید بوده و دارای عدد پایه کروموزومی 8x= هستند. در گونه A. saralicum یک جفت ریز ماهواره بر روی بازوهای کوچک کروموزوم ها و همچنین در گونه های A. Saralicum، A. haemanthoides و A. stipitatum 1-2 B کروموزوم مشاهده شد. در این مطالعه تصویر میکروسکوپی پلاک های کروموزومی متافازی، ایدیوگرام و مشخصات کاریوتیپ گونه های موردمطالعه ارائه شده است. لازم به ذکر است سیتوژنتیک گونه A. Saralicum برای اولین بار گزارش شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که A. ubipetrense و A. stipitatumبه ترتیب متقارن ترین و نامتقارن ترین کروموزومها را دارند. فرمول کاریوتیپی گونه ها به شرح ذیل تعیین گردید: A. ubipetrense =16m A. saralicum= 14m+2sm A. stipitatum= 10m+6sm A. haemanthoides= 10m+6sm
پژوهشگران	هیوا یعقوبی (دانشجو)، شهلا حسینی (استاد راهنما)