مشخصات پژوهش

عنوان	پترولوژی، ژئوشیمی و پتانسیل اسکارن زایی توده گرانیتوئیدی سامن (جنوب غرب ملایر، همدان)
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	ژئوشیمی، اسکارن Au، Cu، تکامل ماگما، حاشیه قارهای، گرانیتوئید سامن
چکیده	گرانیتوئید سامن در امتداد بخش شمال غربی پهنه سنندج- سیرجان در جنوب غربی ملایر واقع شده است. بر اساس ویژگی های کانی شناسی و ژئوشیمیایی پنج رخساره اصلی شامل واحدهای گرانودیوریت، مونزوگرانیت، سینوگرانیت، آلکالی فلدسپار گرانیت و کوارتزمونزونیت در گرانیتوئید سامن تشخیص داده شده است. واحدهای گرانودیوریتی در مقایسه با سایر واحدها از گسترش بیشتری برخوردار بوده و غالب ترکیب این توده را به خود اختصاص می دهند. ژئوشیمی عناصر اصلی نشان میدهد که گرانیتوئید سامن متاآلومینوس (ACNK=0.75) تا پرآلومینوس (ACNK=1.21) بوده و در دسته گرانیت های قوس های آتشفشانی (VAG) مرتبط با حاشیه فعال قارهای قرار میگیرد، و از لحاظ ویژگی های پتروشیمیایی متعلق به سری کالک آلکالن با پتاسیم بالا می باشد. تهی شدگی واحدهای سنگی گرانیتوئید سامن از عناصر Nb، Zr، Hf، Y، Ti و HREE و غنی شدگی از عناصر K، Rb، Cs، Th و LREE با ویژگی جایگاه های قوسی مرتبط با فرورانش پوسته اقیانوسی نئوتتیس به زیر پهنه سنندج- سیرجان سازگار می باشد. بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که این توده توسط واکنش و فعل و انفعال با پوسته بالایی آلودگی پیدا کرده است. در منطقه سامن برون اسکارن کلسیک (گراسولار-آندرادیت/ اوژیت-دیوپسید) و درون اسکارن (ترمولیت-اکتینیولیت/ اپیدوت) در امتداد همبری گرانیتوئید و مرمر رخ داده است. مطالعه حاضر نشان می دهد که ویژگی های ژئوشیمیایی گرانودیوریتها و کوارتزمونزونیتهای سامن به ترتیب مشابه ترکیب متوسط گرانیتوئیدهای همراه با اسکارنهای Au-Cu و Fe بوده درحالی که ویژگی های ژئوشیمیایی واحدهای مونزوگرانیتی، سینوگرانیتی و آلکالی فلدسپار گرانیتی سامن به ترکیب گرانیتوئیدهای همراه با اسکارن های Sn و Mo نزدیکتر می باشد. گرانیتوئیدهای سامن را می توان بر اساس شرایط اکسایشی و میزان تکامل ماگما در دسته گرانیتوئیدهای نسبتا تکامل نیافته تا اندکی تکامل یافته و اکسایشی همانند بیشتر مجموعه های فلزی اصلی Au-Cu در مقیاس جهانی رده بندی کرد.
پژوهشگران	فرهاد احمدنژاد (نفر دوم)، بتول تقی پور (نفر چهارم)، اکرم کرمی (نفر سوم)، حسن زمانیان (نفر اول)