مشخصات پژوهش

صفحه نخست /طراحی شاخص های ارزیابی ...
عنوان طراحی شاخص های ارزیابی پایداری مراتع عشایری استان فارس (مناطق مورد مطالعه: مراتع خم نمدان اقلید، رباط سروستان و دوگوش نادری خنج)
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها اقلیم ، تولید گیاهی ، تحلیل سلسله مراتبی ، تصمیم گیری چندمعیاره ، خاک
چکیده یکی از دیدگاه های رایج و رو به گسترش در زمینه دستیابی به پایداری، تدوین شاخص های آن بر اساس داده های محلی و رویکرد هدایت شده و تجربی است. به این منظور طراحی و اولویت بندی شاخص های پایداری مراتع از دیدگاه کارشناسان در مراتع عشایری خم نمدان اقلید، رباط سروستان و دوگوش نادری خنج انجام شد. این سه منطقه به ترتیب به عنوان معرف مراتع فصلی عشایری (سردسیر، معتدل و گرمسیر) در استان فارس در نظر گرفته شد. در این پژوهش روش های تصمیم گیری چندمتغیره، دلفی فازی، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش تاپسیس (TOPSIS) مورد استفاده قرار گرفتند. گزینه های پرسش نامه در قالب چهار شاخص اقلیم و هواشناسی، تولید گیاهی، خاک و انسانی تقسیم بندی شد. تجزیه و تحلیل نتایج در سطح شاخص ها نشان داد شاخص های انسان و خاک به ترتیب با وزن 480/0 و 330/0 از بیشترین وزن نسبی برخوردار بوده و شاخص های تولید گیاهی و اقلیم و هیدرولوژی با وزن های نسبی 134/0 و056/0 در رتبه بعدی قرار گرفتند. در سطح گزینه ها یا معیارها همه گزینه های تاییدنشده مربوط به شاخص انسان بودند درحالیکه در شاخص های اقلیم و هیدرولوژی، تولید گیاهی و خاک همه گزینه ها مورد تایید خبرگان قرار گرفت. مقایسه زوجی گزینه ها نیز نشان می دهد که گزینه های درآمد و سرمایه، مالکیت و انواع فرسایش خاک قابل مشاهده به ترتیب با وزن های نسبی 16/0، 13/0 و 11/0 دارای بالاترین اولویت و گزینه های شاخص خشکی، میانگین دمای سالانه و دسترسی به علوفه جایگزین با وزن نسبی کمتر از 005/0 دارای کمترین اولویت هستند. نتایج روش تاپسیس نشان داد گزینه های مالی (درآمد، پس انداز، وام و بیمه)، مالکیت (زمین، دام، مسکن و خودرو) و انواع فرسایش بر دیگر گزینه ها برتری دارند.
پژوهشگران سعید صالحی (نفر پنجم)، یحیی اسماعیل پور (نفر دوم)، حامد جنیدی جعفری (نفر سوم)، حنانه محمدی کنگرانی (نفر چهارم)، مسعود یوسفی (نفر اول)