عنوان
|
شبیه سازی سیلاب ناشی از شکست سد به منظور بررسی پایداری سدهای پایین دست
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
استان کردستان، سد ژاوه، سد وحدت، شکست سد، مدل HEC-RAS
|
چکیده
|
سدها به منظور ذخیره آب جهت مصارف خانگی، کشاورزی و صنعت، کنترل سیلاب ها و تولید نیروی الکتریسیته مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال سدها می توانند تأثیرات مخربی را بر روی انسان و محیط زیست داشته باشند. از جمله ی این تأثیرات، شکست سد به دلایل مختلف می باشد. ساخت سد های متعدد در مسیر یک رودخانه مستلزم مطالعات فراوان، در مورد تأثیر سد بالادست بر سد های پایین دست می باشد. در صورت جانمایی نادرست سدها، ممکن است سیلاب ناشی از شکست سد بالادستی موجب شکسته شدن سد یا سد های پایین دست شود. در این پژوهش دو سد متوالی وحدت (قشلاق) و سد ژاوه در حوزه آبخیز سیروان در استان کردستان، ایران مورد بررسی قرار گرفت. از مدل HEC-RAS برای شبیه سازی شکست سد بالادست (وحدت) و روندیابی سیلاب ناشی از آن تا رسیدن به مخزن سد پایین دست (ژاوه) استفاده شد. به این منظور، پس از تهیه ی مدل رقومی ارتفاع (DEM) منطقه ی مورد مطالعه و تبدیل آن به TIN در نرم افزار Arc map، پارامترهای مورد نیاز بر روی مسیر مورد مطالعه رسم شد. این داده ها به مدل HEC-RAS انتقال یافت. با مراجعه به محل و تهیه ی عکس های متعدد، مقاطع عرضی اصلاح شد. ضریب زبری (مانینگ) محاسبه و همراه با هیدروگراف های مورد نیاز و داده های مربوط به بدنه ی سد، به مدل وارد شد. چهار سناریو براساس نوع شکست و حجم های مختلف آب در مخازن سدها طراحی و اجرا شد. با توجه به نتایج، در سناریوهایی که سد ژاوه پر است در صورت شکست سد بالادست، سد پایین دست دچار شکست شد. در سناریوهایی که سد ژاوه نیمه پر است، در صورت شکست سد بالادست، سد پایین دست دچار شکست روگذری نشد. اگر ارتفاع آب موجود در مخزن سد ژاوه 1296 متر از سح دریا و بالاتر از آن باشد، با شکست سد بالادست، سد ژاوه نیز دچار شکست می شود. دو پل قشلاق و گریزه، راه های ارتباطی به شهر سنندج از سمت شرق و جنوب شرقی می باشند. نتایج نشان داد که با توجه به ارتفاع پل ها و سیلاب ناشی از شکست سد در این نواحی، آب به بالای عرشه ی پل ها رسیده و موجب تخریب آنها می شود.
|
پژوهشگران
|
جمیل بهرامی (استاد راهنما)، عطا امینی (استاد راهنما)، آزاد میرکی (دانشجو)
|