مشخصات پژوهش

عنوان	بازخوانی نام گذاری، جایگاه و ویژگی های سبکی شاعران حوزه آذربایجان
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	: قرن ششم، سبک شناسی، مؤلفه های سبکی، سبک آذربایجانی.
چکیده	اطلاق نام سبک آذربایجانی بر شاعران حوزه ارّان پیشینه چندانی ندارد. اختلاف در نام گذاری، مؤلفه ها، مکتب یا سبک تلقّی کردن آن و دیدگاه های متفاوت درباره سبک موسوم به آذربایجانی همواره با چالش هایی همراه بوده است. در این راستا پژوهش حاضر به بازخوانی نام گذاری، جایگاه و ویژگی های سبکی شاعران حوزه ارّان می پردازد و می کوشد با روش توصیفی ـ تحلیلی به سؤالات و ابهامات مطرح شده پاسخ دهد. جامعه آماری قصاید شاعران حوزه اران است که ابوالعلاء گنجه ای، فلکی شروانی، خاقانی شروانی، مجیرالدین بیلقانی و نظامی گنجه ای را در بر می گیرد. به دلیل استقرای تام تعیین حجم نمونه لازم نبود و داده ها به روش تحلیل محتوا بررسی شده اند. نتایج نشان می دهد که بیشترین مؤلفه های معرفی شده از سوی سبک شناسان منطبق با قصاید خاقانی است. هر چند میان اشعار او و همعصرانش شباهت هایی وجود دارد، اما قصاید خاقانی از لحاظ زبان، تصرفات شاعرانه در موضوعات متنوع و بسامد مؤلفه های سبکی تفاوت معناداری دارد. این تفاوت به گونه ای است که می توان بر مبنای آن خاقانی را صاحب سبک فردی دانست. لذا، با توجه به کار آگاهانه خاقانی در تغییر روش شعری و تأثیرپذیری دیگران از او، اطلاق سبک به شعر این حوزه اشتباه است و بهتر است از عنوان «مکتب شعری اران و شروان» استفاده کرد و به جای ابوالعلاء گنجه ای که اثر قابل توجهی از او باقی نمانده، خاقانی را بانی و رئیس این مکتب تلقی کرد و دیگران را در حوزه نفوذ او دانست.
پژوهشگران	محمد سعیدی مقدم (دانشجو)، سید احمد پارسا (استاد راهنما)