عنوان
|
ارزیابی وتحلیل نقش کارست در تولید رواناب (مطالعه موردی : حوضه رودخانه های کنگیر ومیمه در استان ایلام)
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
کارست، رواناب، رودخانه میمه، رودخانه کنگیر، ایلام
|
چکیده
|
حوضه های کارستی از مهم ترین منابع آبی جهان می باشند که بررسی و شناخت این حوضه ها به منظور استفاده هر چه بهتر از آنها ضروری است.در این تحقیق سعی شده است خصوصیات هیدرولوژیکی آبخیز رودخانه های میمه و کنگیر مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. طی دوره آماری مشترک 10 ساله از سال 81-82 تا 90-91 برای هر دو حوضه از لحاظ آمار بارش ثبت شده در ایستگاه های داخل و اطراف حوضه ها و همچنین دبی ثبت شده در ایستگاه های هیدرومتری خروجی حوضه ها نتایج به دست آمده نشان می دهد دبی ویژه حوضه میمه برابر 0.069 متر مکعب در ثانیه در کیلومتر مربع و دبی ویژه حوضه کنگیر برابر 0.13 متر مکعب در ثانیه در کیلومتر مربع برآورد گردیده است .این دو حوضه از لحاظ عوامل موثر در تشکیل رواناب مانند کشیدگی شباهت داشته ولی از لحاظ جنس سازند زمین شناسی، مساحت، شیب و میزان بارندگی متفاوت می-باشند. حوضه رودخانه میمه در جنوب استان ایلام یک حوضه کارستی است و بیشترین سازند تشکیل دهنده آن را سازند گچساران تشکیل داده است که به دلیل متناوب بودن لایه ها در سازند مذکور با وجود لایه های گچ در سطح که اشکال کارستی در آن نمایان است ولی غالب بودن لایه های مارن و گلسنگ در آن باعث شده بخش زیادی از بارش ها به داخل این لایه ها جذب شده که با توجه به اقلیم گرم و نیمه خشک حاکم بر منطقه با فرآیند تبخیر وارد اتمسفر شود و در نتیجه مقدار رواناب خروجی از این حوضه کمتر است بر عکس در حوضه کنگیر واقع در شمال استان ایلام که توسعه کارست آن نسبت به حوضه میمه بیشتر می باشد بیشترین مساحت تشکیل دهنده این حوضه سازند آسماری می باشد که به علت درز و شکاف و شکستگی های سطحی و قابلیت نفوذ بالا بیشترین سهم بارندگی در این شکاف ها نفوذ می کند که به خاطر اقلیم سرد و مرطوب منطقه تبخیر بسیار اندک است و دوباره این آب های نفوذی به صورت چشمه نمود پیدا می کنند و باعث زیاد بودن تخلیه از این حوضه شده است. از دلایل کم بودن ضریب رواناب در حوضه میمه سازندهای پابده و گورپی در بیشتر بخشهای این حوضه از تخلیه آبهای سازند کارستی سروک به صورت یک مانع به داخل حوضه عمل کرده و باعث هدایت این رواناب به خارج از حوضه (بطرف چشمه آبدانان) شده است در مقابل در حوضه کنگیر بخشی از آب کارستی خارج از حوضه در تغذیه آهک های داخل حوضه موثر بوده و باعث افزایش ضریب رواناب در این حوضه شده است.
|
پژوهشگران
|
فرشته وحیدی زاده (دانشجو)، حاجی کریمی (استاد مشاور)، سعید خضری (استاد راهنما)
|