مشخصات پژوهش

صفحه نخست /زنان کرد در حوزۀ عمومی: زمینه ...
عنوان زنان کرد در حوزۀ عمومی: زمینه ها، مؤلفه ها و فعالیت های تشکل های اجتماعیِ زنانه (مطالعه موردی: استان کردستان)
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها بازپس گیری، دیگریِ مذکر، روابط افقی، زنانگی، سوبژکتیویته.
چکیده هم زمان با گشایش نسبی فضای سیاسی و برآمدن گفتمان جامعۀ مدنی و گسترش تقریبی حوزۀ عمومی در اواسط دهۀ 1370، زنان شهرنشین جامعۀ کردستان این امکان را یافتند که با ورود به حوزۀ عمومی تشکل هایی اجتماعی با محوریت امر زنانه و به قصد پیگیری مطالبات، حقوق و خواست های زنان پی ریزی کنند. این تشکل ها از آن زمان تاکنون، به رغم محدویت ها و موانع ساختاری بسیار، به حیات و فعالیت خود ادامه داده اند. موضوع این پژوهش چگونگی برساخته شدن سوبژکتیویتۀ زنانه در این تشکل ها، به مثابه نمادی از حوزۀ عمومی، است؛ یعنی این مسئله که سوبژکتیویتۀ زنانه در این تشکل ها در متن چه زمینه ها، مؤلفه ها و فعالیت هایی و در مواجهه با کدام نوع قواعد و عرف ها شکل می گیرد؟ و زنان چگونه در تقلای تثبیت موقعیت سوژگی خود از نو خود را در برابر دیگریِ مذکر تعریف می کنند؟ برای پاسخ به این پرسش ها، با هجده نفر از فعال ترین اعضا و بعضاً پایه گذاران تشکل های زنانه، در چهار شهر مهم استان کردستان، مصاحبه های عمیق به عمل آمده است. طبق نتایج به دست آمده، از میان مؤثرترین زمینه های شکل گیری این تشکل ها در کردستان می توان به پیشنیه های تاریخی کنشگری عمومی زنان، رشد فزایندۀ ورود دختران به دانشگاه ها، رواج نگرش های فمینیستی و پیوستن روزافزون زنان به نیروی کار اشاره کرد. همچنین، تعامل ها، مناسبات و فضاهایی که سوبژکتیویتۀ زنان در این تشکل ها در متن آن ها شکل می گیرد واجد مؤلفه هایی مثل روابط افقی اعضا، زنانگی معطوف به مقاومت، محوریت فعالیت های مدنی و خشونت پرهیزی است. دست آخر اینکه فرایند تثبیت موقعیت سوژگی زنان در این تشکل ها عمدتاً از خلال تلاش آن ها برای ازـ آنِ ـ خود ـ کردنِ فضاهای عمومیِ مردانه، بازپس گیری گستره های فعالیت مدنی از دیگریِ مذکر و تمرین فردیت و خودآیینی در پیشگاه عموم می گذرد. به باور زنان، بسط این تشکل ها یگانه کورسوی امید رهایی آنان از کهن الگوی مردسالاریِ بازتولیدشده در وضعیت کنونی جامعۀ کردستان است.
پژوهشگران لطیفه پاشایی (نفر دوم)، جمال محمدی (نفر اول)