عنوان
|
مقایسه ی عملکرد و خصوصیات فیتوشیمیایی رازیانه بومی و رقم اصلاح شده ی شوروک شاری تحت تأثیر محلول پاشی کلات های آهن و روی
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
اسانس، ای-آنتول، رازیانه، کلات روی، کلات آهن
|
چکیده
|
رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) کاربردهای زیادی در صنایع دارویی و غذایی دارد. با توجه به نقش مؤثر عناصر ریزمغذی در عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارویی، تأثیر محلول پاشی با غلظت های مختلف کلات آهن (شاهد(صفر)، 5/1 و 3 گرم در لیتر) و کلات روی (شاهد (صفر)، 5/1 و 3 گرم در لیتر) بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکردی، اجزا و محتوای اسانس، میزان فنول و فعالیت ضداکسایشی رازیانه ی بومی و اصلاح شده (رقم شوروک شاری) ارزیابی گردید. آزمایش به صورت کرت های دوبار خرد شده درقالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در دانشگاه کردستان انجام گرفت. اثر متقابل سه گانه کلات آهن، کلات روی و نوع رقم تأثیر معنی داری بر هیچ کدام از صفات نداشتند. کلات روی بر اکثر صفات مورفولوژیکی تأثیر معنی داری داشت و بیشترین محتوای اسانس (06/5%) و عملکرد اسانس (07/35 لیتر در هکتار) متعلق به تیمار 3 گرم در لیتر و بیشترین عملکرد بذر (2/884 کیلوگرم در هکتار) متعلق به تیمار صفر کلات روی بود. اثر ساده کلات آهن بر میزان فنول و فعالیت ضداکسایشی تأثیر معنی داری داشت طوری که بیشترین میزان فنول و فعالیت ضداکسایشی (به ترتیب 61/192 میلی گرم در گرم عصاره خشک و 106/0 میلیگرم در میلی لیتر) در غلظت 3 گرم در لیتر کلات آهن بدست آمدند. رقم تأثیر معنی داری براکثر صفات داشت، طوری که بیشترین میانگین تعداد چتر در بوته، عملکرد بذر و عملکرد اسانس (به ترتیب 29/25، 26/765 کیلوگرم در هکتار و 27/34 لیتر در هکتار)، متعلق به رازیانه ی بومی بود و بیشترین میزان فنول و فعالیت ضداکسایشی (به ترتیب 23/176 میلی گرم در گرم عصاره خشک و 106/0 میلی گرم در میلی لیتر) متعلق به رازیانه شوروک شاری بود. اثر متقابل کلات آهن و کلات روی تنها بر قطر بذر، اثر متقابل کلات روی و نوع رقم تنها بر تعداد چترک و اثر متقابل کلات آهن و نوع رقم تنها بر فعالیت ضداکسایشی تأثیر معنی داری داشتند. نتایج آنالیز اسانس ها نشان داد که در هر دو نوع رازیانه، ای -آنتول به عنوان جزء غالب اسانس بود. در نهایت از بین تیمارهای کودی اعمال شده، تیمار 3 گرم در لیتر کلات روی و تیمار صفر کلات روی و همچنین از بین دو نوع رازیانه ی کشت شده، رازیانه ی بومی ازلحاظ صفات رویشی، عملکرد بذر، عملکرد اسانس و درصد اسانس برتر شناخته شدند و رازیانه ی شوروک شاری از لحاظ میزان فنول و فعالیت ضداکسایشی به عنوان رقم شاخص تر در این پژوهش بود.
|
پژوهشگران
|
محمدرضا مرشدلو (استاد مشاور)، جلال خورشیدی (استاد راهنما)، شادی مرادی (دانشجو)
|