مشخصات پژوهش

عنوان	تعیین الگوی جبهه رطوبتی در اراضی شیب دار در سیستم آبیاری قطره ای سطحی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	پیاز رطوبتی، قطر خیس شده، مساحت خیس شده،توزیع افقی و عمودی رطوبت
چکیده	تخمین ابعاد جبهه رطوبتی موجب افزایش راندمان کاربرد و استفاده بهینه از آب می گردد. با توجه به این که بیش تر زمین-های کشاورزی تحت کشت در اکثر مناطق دنیا نا مسطح است، شناخت الگوی نسبتاً مناسب جبهه ی رطوبتی در اراضی شیب دار جهت مدیریت و بهره برداری صحیح از سیستم های آبیاری قطر ه ای امری ضروری می باشد. در این پژوهش، برای اندازه گیری جبهه پیشروی رطوبت در خاک دو مدل فیزیکی به شکل مکعب مستطیل ساخته شد. از مدل کوچکتر برای انجام آزمایش ها با دبی کمتر و از مدل بزرگتر برای آزمایش ها با دبی بیشتر استفاده شد. آزمایش ها برای چهار شیب مختلف (0، 10، 20 و 30 درصد)، سه نوع خاک با بافت های مختلف (سبک، متوسط، سنگین)، با سه دبی قطره چکان (2، 4 و 6 لیتر در ساعت) به انجام رسید. نتایج این تحقیق نشان داد که گسترش پیاز رطوبتی در اراضی شیبدار در قسمت پایین دست و بالادست قطره چکان (برای دبی ها و خاک های مختلف) متفاوت می باشد، پس طراحی در ارتباط با موقعیت قرارگیری قطره چکان و گیاه در اراضی شیب دار بایستی متفاوت از اراضی مسطح باشد و با توجه به ماهیت اراضی شیب دار و موقعیت گیاه به سمت پایین قطره چکان تغییر مکان داده شود که مقادیر دقیق آن و موقعیت دقیق قرارگیری قطره چکان ها برای سناریوهای مختلف (برای دبی ها، شیب ها و خاک های مختلف) در این تحقیق ارائه شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که درصد شعاع خیس شده پایین دست قطره چکان در اراضی شیبدار برای سه نوع خاک سنگین، متوسط و سبک به ترتیب بین 5/81-2/49، 76-2/49 و 7/70-3/48 متغییر می باشد و این مقادیر برای درصد شعاع خیس شده بالادست قطره چکان به ترتیب بین 8/50-5/18، 8/50-24 و 7/49-3/29 درصد متغییر می باشد. نتایج این تحقیق می تواند به عنوان یک راهنمای کلی در طراحی سیستم های آبیاری قطره ای در اراضی شیبدار استفاده گردد و موقعیت گیاه و قطره چکان را به صورت نسبتاً دقیقی مشخص کند.
پژوهشگران	فریبا علی نظری (نفر دوم)، بختیار کریمی (نفر اول)