مشخصات پژوهش

عنوان	تأثیر کوددهی، زمان برداشت و خشک کردن بر عملکرد و خصوصیات فیتوشیمیایی رزماری
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	اسانس، فسفات نیترات آمونیوم، فعالیت آنتی اکسیدانی، فنول کل، نیترات پتاسیم
چکیده	رزماری (L. Rosmarinus officinalis) یکی از گیاهان دارویی خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است که کاربردهای فراوانی در صنایع دارویی و آرایشی - بهداشتی دارد. بهینه سازی شرایط کاشت، برداشت و پس از برداشت به منظور دستیابی به بالاترین کمیت و کیفیت ماده مؤثره امری ضروری است. تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر کودهای نیترات پتاسیم و فسفات نیترات آمونیوم، زمان های مختلف برداشت طی روز و روش های مختلف خشک کردن بر خصوصیات عملکردی و فیتوشیمیایی رزماری، در دو آزمایش جداگانه در سال های 1398 - 1397 در دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان انجام گرفت. آزمایش اول در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تیمار (بدون مصرف کود (شاهد)، 120 کیلوگرم در هکتار نیترات پتاسیم و 120 کیلوگرم در هکتار فسفات نیترات آمونیوم) در سه تکرار و آزمایش دوم به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور زمان برداشت در سه سطح (قبل از طلوع آفتاب، ظهر و پس از غروب آفتاب) و روش خشک کردن در سه سطح (سایه، آون 60 درجه سلسیوس و مایکروویو توان 180 وات) در سه تکرار اجرا گردید. بر اساس نتایج به دست آمده، تیمار کودی بر عملکرد و اجزای عملکرد تأثیر معنی داری نداشت، در حالی که بالاترین درصد (15/1 درصد) و عملکرد (84 لیتر در هکتار) اسانس و بیشترین میزان ترکیبات فنولی (81/214 میلی گرم گالیک اسید در گرم عصاره خشک) مربوط به کاربرد کود شیمیایی فسفات نیترات آمونیوم بود. همچنین بالاترین درصد اسانس (12/1 درصد) از گیاهان برداشت شده قبل از طلوع آفتاب و خشک شده در سایه به دست آمد، در حالی که بیشترین میزان ترکیبات فنولی (21/215 میلی گرم گالیک اسید در گرم عصاره خشک) و کمترین میزان پتانسیل آنتی اکسیدانی (85/31 میکروگرم عصاره خشک در میلی لیتر متانول) مربوط به گیاهان برداشت شده در ظهر و خشک شده در سایه بود. کوتاهترین مدت زمان خشک شدن (4/20 دقیقه) به گیاهان برداشت شده قبل از طلوع آفتاب و خشک شده با مایکروویو اختصاص داشت. تعداد، نوع و میزان ترکیبات اسانس در تیمارهای مختلف اعمال شده با هم متفاوت بودند. بنابراین، بسته به نوع استفاده از اسانس، می توان تیمار مناسب را اعمال کرد. به طور کلی و بر اساس مجموع صفات اندازه گیری شده، استفاده از کود شیمیایی فسفات نیترات آمونیوم، برداشت قبل از طلوع آفتاب و هنگام ظهر و خشک کردن در سایه، در کشت و فرآوری رزماری پیشنهاد می گردد.
پژوهشگران	محمدرضا مرشدلو (استاد مشاور)، جلال خورشیدی (استاد راهنما)، سیده فاطمه خادمی (دانشجو)