مشخصات پژوهش

عنوان	مطالعۀ کیفی تجارب اعضای هیئت علمی از مفهوم «گرانباری نقش»
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	اعضای هیئت علمی، گرانباری نقش، نظریۀ داده بنیاد، توازن بین کار و زندگی، فشار کاری
چکیده	با هدف بازنمایی تجارب اعضای هیئت علمی دانشگاه ها از ایفای همزمان نقش های چندگانه شغلی و خانوادگی پژوهشی با رویکرد تفسیری و با روش نظریۀ داده بنیاد انجام شد. میدان تحقیق، دانشگاه کردستان و مشارکت کنندگان بالقوه همۀ اعضای هیئت علمی تمام وقت بودند که جهت انتخاب نمونه از شیوۀ نمونه گیری هدفمند با روش بیشینۀ تنوع استفاده گردید که نهایتاٌ پس از دست یابی به اشباع نظری به 18 نفر رسید. ابزار گرد آوری داده ها یک پروتکل مصاحبۀ نیمه ساختارمند با 10 سئوال بود. برای افزایش پایایی از روش بازبینی توسط مشارکت کنندگان و مرور توسط اعضای هیئت علمی غیر شرکت کننده در پژوهش استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها به شیوۀ کدگذاری نظری سه مرحله ای با استفاده از نرم افزار MAXqda انجام گرفت. مؤلفه های مرتبط با گرانباری نقش در پنج دسته عوامل زمینه ای، فرایندی، علی، راهبردی و پیامدی احصا شدند. یافته ها حاکی از آن بود که اعضای هیئت علمی زن و مرد به گونه های متفاوتی پدیدۀ گرانباری نقش را تجربه کرده بودند. شیوۀ نگرش و تفکر اعضای هیئت علمی که مسئولیت مراقبت از بچه ها و یا والدین سالمندشان را بر عهده داشتند بر میزان سازگاری آنان با گرانباری نقش تأثیر داشت. تجربۀ آن دسته از اعضای هیئت علمی که در مدیریت های اجرایی دانشگاهی نیز ایفای نقش می کردند با تجربۀ اعضای هیئت علمی که در کارهای اجرایی درگیر نبودند از گرانباری نقش متفاوت بود. به نظر مدیران دانشگاهی، مقابله و سازگاری با گرانباری نقش، امری ممکن و لازم است. با تغییر دیدگاه اعضای هیئت علمی نسبت به دانشگاه، داشتن برنامۀ کاری منظم و اولویت دهی به کارها می توان میزان فشار کاری و ذهنی بر اعضای هیئت علمی را کاهش داد. مصاحبه شوندگان بر این باور بودند تغییر قوانین دانشگاهی و داشتن انتظارات متناسب با میزان دریافتی آن ها از راه حل های مفید دیگر برای کاهش گرانباری نقش اعضای هیئت علمی است.
پژوهشگران	ناصر شیربگی (نفر اول)، عبدالقادر کهنه پوشی (نفر دوم)