مشخصات پژوهش

صفحه نخست /نقد تکوینی اندیشه های بختیار ...
عنوان نقد تکوینی اندیشه های بختیار علی و نجیب محفوظ با تکیه بر نظریه ی لوسین گلدمن
نوع پژوهش مقاله ارائه شده کنفرانسی
کلیدواژه‌ها نقد اجتماعی، لوسین گلدمن، بختیار علی، ئیواره ی په روانه، نجیب محفوظ، صباح الورد.
چکیده نقد ادبی به روش های مختلفی به تحلیل آثار ادبی می پردازد و هر اثری به فراخور خصائصی که دارد، مقتضی نوع خاصی از نقد است. لوسین گلدمن از نظریه پردازان نقد اجتماعی و از معروف ترین منتقدان ساختارگراست. او شیوه ی نقدی خود را ساختارگرایی تکوینی می نامد و علّت شکل گیری ساختارهای ادبی را در شرایط تاریخی جست وجو می-کند. بختیارعلی نویسنده و شاعر کُرد عراق از جمله نویسندگانی است که تاکنون به خلق رمان های متعددی پرداخته و آثارش به زبان های متعددی ترجمه شده است. او در آثارش رویکردی فرا واقع گرایی در پیش می گیرد و از این طریق به بازنمایی تاریخ و گذشته ی فکری مردم کُرد می پردازد و تصویری از آداب و سنن اجتماعی آنان ارائه می دهد. "ئیواره ی په روانه" نام یکی از رمان های بختیار علی است که دارای رویکردی سوررئالیستی است و در آن نویسنده به عادات و تعصبات نابجای اجتماعی پرداخته است. عنوان این رمان نمادی برای شکست و جهانی محصور و آکنده از غرور و تعصب است. نجیب محفوظ نیز به عنوان رمان نویس شناخته شده ی مصر که آثار او را تاریخ و شناسنامه ی مصر معرفی کرده اند، وطن عربی و جامعه ی مصر را به عنوان هسته ی اصلی و عامل پیدایش داستان هایش قرار داده است. او تصویری روشن و آشکار از گروه های مختلف اجتماعی ارائه می دهد. وی در اغلب رمان هایش از معضلاتی پرده بر می-دارد که نسل های مختلف را به تباهی و نابودی کشانده است. "صباح الورد" عنوان یکی از داستان های نجیب محفوظ است که مشتمل بر سه داستان بلند است و در آن نویسنده به گروه های مختلف جامعه به ویژه طبقات متوسط، تفاوت ها، اخلاق و سلوک آنان نظر افکنده است. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی دو رمان مذکور با تکیه بر نقد ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن بپردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین کلیّت این دو اثر و کلیّت اوضاع اجتماعی نویسندگان هماهنگی کامل وجود دارد و با ساختارهای فکری گروه های جامعه منطبق است؛ طوری که جهان بینی آنان در لابه لای آثارشان پیداست.
پژوهشگران پروین یوسفی (نفر سوم)، گلبهار نادری (نفر دوم)، محسن پیشوایی علوی (نفر اول)