مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بررسی چند معنایی فعل «شکستن» ...
عنوان بررسی چند معنایی فعل «شکستن» بر اساس انگارۀ معناشناسی قالبی
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها چند معنایی، فعل شکستن، معناشناسی قالبی ، رویکرد شناختی، زبان فارسی
چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی چند معنایی فعل شکستن در زبان فارسی بر اساس معناشناسی قالبی به مثابه ی نگرشی در چارچوب معناشناسی شناختی فیلمور (1982) انجام گرفته است. ماهیت انجام پژوهش از نوع کیفی و به روش توصیفی-تحلیلی بوده و داده ها از طریق بررسی فرهنگ بزرگ سخن (1383) و همچنین با استفاده از نمونه های متعددی از زبان فارسی معیار و منابع قابل جستجو در رایانه همچون سایت واژه یاب فرهنگ دهخدا گردآوری شده و اصالت معانی مختلف به دست آمده نیز به تأیید گویشوران زبان فارسی رسیده است. این پژوهش در واقع به دنبال پاسخی برای این پرسش هاست که نخست قالب-های معنایی فعل شکستن کدامند و این قالب های مختلف معنایی چگونه در باهم آیی با واژگان دیگر این معانی را به دست می دهند. نگارندگان در بررسی معانی چندگانه ی فعل شکستن، معانی متمایز این فعل را به دست داده و همگی آن ها در چارچوب معناشناسی قالبی در این پژوهش مورد توصیف، تحلیل و واکاوی قرار داده اند. یافته های پژوهش نشان داد که فعل شکستن دارای 40 قالب معنایی مختلف است و معنایِ «ضربه و ترک» به عنوان قالب و معنای سرنمون و 39 قالب معنایی دیگر زیر چتر قالب های معنایی کلی تر و در 7 خوشه ی معنایی؛ همچون «غم و ناراحتی» و «ارزش و احترام»، «پایان»، «تقلیل معنایی»، «چندمعنایی»، «فشار» و «استعاری» به عنوان معانی حاشیه ای توسط گویشوران مورد استفاده قرار می-گیرند. از این رو، با استفاده از قالب های معنایی به دست آمده، نحوه ی شکل گیریِ با هم آیی هایی های شامل شکستن نیز تبیین شد.
پژوهشگران عطیه کرمی (نفر دوم)، مسعود دهقان (نفر اول)