|
عنوان
|
ارزیابی سناریوهای برنامه ریزی و مدیریت منابع آب در زیرحوضه سفیدرود واقع در استان کردستان
|
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
|
کلیدواژه‌ها
|
مدیریت یکپارچه منابع آب (IWRM)، نرم افزار WEAP، منابع آب سطحی و زیرزمینی، محدوده مطالعاتی قروه- دهگلان (1308)، حوضه سفیدرود
|
|
چکیده
|
مسأله تنش آب در ایران که در نتیجه قرارگیری بر روی کمربند خشک و نیمه خشک، افزایش میزان تقاضا، مدیریت مجزا و بخشی نگر بر منابع آب، خشکسالی های مکرر توأم با برداشت بیش از حد آبهای سطحی و زیرزمینی می باشد، توجه جدی به مبانی تخصیص بهینه آب را اجتناب ناپذیر نموده و مدیریت یکپارچه منابع آب (IWRM) را ضروری می نماید. مدل های منابع آب سهم غیرقابل انکاری در پیشبرد اهداف برنامه ریزی و مدیریت منابع آب و فرآیند تصمیم گیری دارند. در این پژوهش به کمک نرم افزار WEAP به مدلسازی بهره برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی در جهت تأمین نیازهای شرب، صنعت،کشاورزی و زیست محیطی محدوده مطالعاتی قروه- دهگلان (1308) که از زیرحوضه های حوضه آبریز سفیدرود می باشد، پرداخته شد. سپس مدل برای یک دوره آماری کالیبره گردید. سال 95-1394 بعنوان سال پایه و سال 1425 افق توسعه درنظر گرفته شد. براساس سناریو پایه (سناریو وضعیت موجود) بیش از 80% نیازهای محدوده 1308 از طریق منابع آب زیرزمینی تأمین می شود که نتیجه آن کسری مخازن آب زیرزمینی به میزان 94/17 میلیون مترمکعب می باشد. تلاش شد با تدوین سناریوهایی برای افق توسعه، علاوه بر تأمین مناسب نیازها، خسارتهای وارده به منابع آب زیرزمینی کاهش یابد. در مقایسه سناریوهای مورد بررسی، سناریو سوم با الگوی مصرف شرب و صنعت در شرایط مطلوب، اصلاح الگوی آبیاری در کشاورزی، کاهش سطح زیرکشت به میزان تنها 5% سطح زیرکشت افق توسعه و وارد مدار شدن طرح های اجرایی محدوده مطالعاتی از قبیل سد تلوار و طرح های انتقال آب از رودخانه سیروان، نتایج بهتری را نسبت به سایر سناریوها نشان داد. توجه به پایداری آبخوان، استفاده از حجم ذخیره کلیه سدهای محدوده مطالعاتی، کاهش تنش آبی در محدوده، تأمین به نسبت مناسب تر نیازهای کشاورزان و نیازهای شرب و صنعت محدوده، توجه به الگوی سرانه کل در حالت مطلوب و مدیریت مصرف از جمله عوامل برتری این سناریو نسبت به سایر سناریوها است که به استقرار عدالت اجتماعی و پایداری اقتصادی در محدوده که از اضلاع اهداف مدیریت یکپارچه منابع آب در محدوده مطالعاتی است کمک شایانی خواهد نمود.
|
|
پژوهشگران
|
هدی جوزاده (دانشجو)، سیدمختار هاشمی (استاد مشاور)، جمیل بهرامی (استاد راهنما)
|