عنوان
|
ارزیابی آسیب پذیری سکونتگاه های تهیدست نشین شهری در مخاطره سیلاب نمونه موردی: ناحیه منفصل شهری ننله و نایسر در شهر سنندج
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
پهنه بندی سیلاب، اسکان غیر رسمی، فقر، بلایای طبیعی.
|
چکیده
|
براساس مستندات 90 درصد از تلفات جانی بلایا، درسطح جهانی مربوط به بلایای طبیعی است. بیشتر این تلفات، فقرا را در بر می گیرد. در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه، فقر منجر به زندگی مردم در مکان هایی می شود که احتمال رویداد بلایای طبیعی بیشتر است. مکان هایی مانند سکونتگاه های حاشیه ای و نامتعارف شهری که پایگاهی مسکونی برای فقرا هستند. این سکونتگاه ها در شهر سنندج، متشکل از روستاها و نواحی منفصل شهری است که باتوجه به مسائل و مشکلات بسیار، پذیرای مهاجران و افرادی است که به دلایل مختلف از جمله توان اقتصادی ضعیف، توان جذب شدن در نظام رسمی شهری را ندارند و در کنار هم هلال فقری را شکل داده اند که در وضع موجود و با فرض پیشروی با شرایط کنونی تهدیدی جدی برای شهر و ساکنان این سکونتگاه ها محسوب می شود. این مناطق به لحاظ ماهیت سکونتگاهی و محل تمرکز انسانی، بیشترین ریسک و احتمال خسارت فیزیکی ناشی از وقوع بلایا را داراست. از میان این بلایای طبیعی، سیل دومین بلای طبیعی است که سالانه خسارات زیادی را به جوامع انسانی وارد می کند و به دلیل تغییرات اقلیمی در سال های اخیر نمود بیشتری یافته است. هدف از این مطالعه پیش بینی میزان حساسیت سکونتگاه به مخاطره سیلاب در نواحی منفصل شهری سنندج با استفاده از مدل های مخاطراتی در محیط GIS است. فاکتورهای موثر بر وقوع سیل در این مطالعه شامل ارتفاع، جهت شیب، درصد شیب، انحنای شیب، جنس خاک، زمین شناسی، کاربری اراضی، فاصله از معابر و تراکم آن ها، فاصله از ساختمان و تراکم ساخت، میانگین بارش باران، فاصله از رودخانه، تراکم آن ها و جریان تجمعی هستند که پس از جمع آوری لایه های مربوطه، به کمک الگوریتم های تابع شواهد قطعی(EBF)، شواهد وزنی(WOE) و رگرسیون لجستیک (LR)، نقشه پیش بینی مکانی وقوع سیلاب در محدوده مطالعاتی تهیه شد. به منظور ارزیابی عملکرد مدل، از سطح زیر نمودار AUC) در منحنی ROC برای داده های اعتبار سنجی استفاده شد که در نتیجه آن، مدل رگرسیون لجستیک (0.93- همبستگی عالی) دارای بهترین عملکرد و تابع شواهد قطعی(0.81- همبستگی خیلی خوب) دارای کمترین عملکرد بود. نتایج مطالعه نشان داد که سیل خیزی نواحی منفصل و شهر سنندج ناشی از برآیند عوامل طبیعی و انسانی است که بر اساس نقشه پیش بینی حساسیت به وقوع سیل ، حدود 36 درصد از سطح محدوده مطالعاتی و 38 درصد از جمعیت ساکن آن در خطر زیاد و خیلی زیاد قرار گرفته است که می توان اقدامات مدیریتی مناسب جهت کاهش خسارات احتمالی انجام داد.
|
پژوهشگران
|
کیومرث ایراندوست (استاد راهنما)، هیمن شهابی (استاد مشاور)، اعظم حسن آبادی (دانشجو)
|