مشخصات پژوهش

صفحه نخست /تربیت اخلاقیِ مبتنی بر ادبیات ...
عنوان تربیت اخلاقیِ مبتنی بر ادبیات داستانی: تحلیل محتوای کتابهای درسی دورۀ ابتدایی
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها ادبیات داستانی- اخلاق- تربیت اخلاقی- فرگشت- یکپارچگی
چکیده این پژوهش با هدف شناسایی چگونگی آموزش مفاهیم اخلاقی به دانش آموزان در مقطع ابتدایی و به بررسی مفاهیم اخلاقی موجود در کتب درسی پرداخته، سپس آن ها را استخراج و در مقولات کلی تری دسته بندی کرده است. همچنین با استفاده از روش تحلیل محتوای عرفی (استقرایی)، مفاهیم اخلاقی موجود در دروس، مشخص شده و سپس با استفاده از فرایند استنتاجی بر مبنای ملاک ها، از نظر انسجام و یکپارچگی در هر پایه و نیز چیدمان فرگشتی در کل مقطع مورد بررسی قرار داده است.جامعۀ آماری این تحقیق را کتاب های فارسی (بخوانیم)، تعلیمات اجتماعی و هدیه های آسمانی و قرآن دورۀ ابتدایی تشکیل می دهد که شامل 21 جلد کتاب است. نمونه گیری در این پژوهش، به شیوۀ نظری انجام شده و ملاک دسته بندی دروس، وجود محتوای اخلاقی و رعایت ساختار داستانی درس، در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کتب فارسی در تمامی پایه ها، بیشترین تعداد ادبیات داستانی و بیشترین مفاهیم اخلاقی را دارند. متأسفانه چیدمان مفاهیم موردتوجه قرار نگرفته و از میان پانزده مفهوم اخلاقی، تنها «رفتار نیک»، «نوع دوستی» و «تلاش و پشتکار» فاکتورهای مربوط به انسجام و فرگشت را از نظر کمّی و کیفی دارا هستند. سایر مفاهیم از نظر تعداد تکرار و نوع چینش در پایه های مختلف فاقد کارایی لازم هستند.
پژوهشگران کیوان بلند همتان (نفر دوم)، شهلا دهقانی (نفر اول)