|
عنوان
|
اثر عوامل هیدروژئومورفولوژی بر تغییرات کیفیت آب رودخانه سیمینه رود در ایستگاه های مختلف مطالعاتی طی سال های 1382-1392
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
|
|
کلیدواژه‌ها
|
حوضۀ آبریز؛ رودخانۀ سیمینه رود؛ کیفیت آب؛ نمودار شولر؛ نمودار ویلکوکس
|
|
چکیده
|
در این مطالعه آثار فاکتورهای هیدروژئومورفولوژی روی تغییر کیفیت آب رودخانۀ سیمینه رود و روند این تغییرات در بازه های مختلف زمانی و مکانی بررسی شده است. آمار مربوط به متغیرهای فیزیکی، شیمیایی و هیدرولوژیک طی سال های 1382 تا 1392، از سازمان آب منطقه ای استان آذربایجان غربی دریافت شد. از طریق نرم افزار GIS نقشه ها ی مربوط استخراج شد. سپس روند تغییرات کیفیت آب در فصول مختلف در هر ایستگاه به طور مجزا بررسی شد و چگونگی ارتباط بین متغیرها و سطح معناداری آنها از طریق آزمون همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزار SPSS به دست آمد. در نهایت، به منظور ارزیابی تیپ و کیفیت شیمیایی آب رودخانه برای مصارف شرب و کشاورزی نمودارهای شولر و ویلکوکس از طریق نرم افزار Chemistry برای هر ایستگاه و در هر فصل ترسیم شد. کیفیت آب ایستگاه کاولان در فصل بهار با مقادیر کل جامدات محلول (9/174)، هدایت الکتریکی (1/269) و غلظت سولفات و کلر (7/0) به عنوان مطلوب ترین و ایستگاه میاندوآب در فصل تابستان با مقادیر کل جامدات محلول (3/359)، هدایت الکتریکی (3/529) و غلظت سولفات و کلر (7/3) بحرانی ترین بازۀ زمانی و مکانی معرفی می شوند. در همۀ ایستگاه های مطالعاتی، کاهش کیفیت آب رودخانه به صورت افزایش در TDS، EC و غلظت یون های سولفات و کلر با متغیر دبی رابطۀ مستقیم معنادار دارد. در حوضۀ آبریز سیمینه رود ویژگی های فیزیکی حوضه و همچنین فاکتورهای هیدروژئومورفولوژی در وجود داشتن یا نداشتن منابع آلاینده و تغییرات فصلی و مکانی کیفیت آب تأثیر دارند. طبق طبقه بندی شولر در همۀ فصول آب رودخانۀ سیمینه رود به لحاظ شرب در طبقۀ آب های خوب و کاملاً بی مزه قرار می گیرد. در دیاگرام ویلکوکس نیز همۀ ایستگاه ها در همۀ فصول در کلاس C2S1 قرار گرفته اند و ردۀ کیفیتی کمی شور و برای کشاورزی تقریباً مناسب دارند.
|
|
پژوهشگران
|
محمد حسین رضایی مقدم (نفر اول)، آفاق کاظمی (نفر پنجم)، سعید خضری (نفر چهارم)، امیرمهرداد حجازی (نفر سوم)، محمد رضا نیکجو (نفر دوم)
|