عنوان
|
پهنه بندی و مدیریت مخاطرات سیلاب در رودخانه سیمینه رود با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC-RAS
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
پهنه بندی سیلاب ، رودخانه سیمینه رود ، مخاطره، مدل هیدرولیکی HEC-RAS
|
چکیده
|
پهنهبندی سیل در رودخانهها و مسیلها، در دورههای بازگشت مختلف و شناسایی و معرفی مناطق در معرض خطر وقوع سیل جزء اقدامات غیرسازه ای و پراهمیت در بحث مدیریت سیلاب است. هدف این پژوهش شناخت مکان های طبیعی مستعد سیل در منطقه و بررسی مخاطرات و پیامدهای ناشی از وقوع آن است تا بتوان از این طریق اراضی سیل گیر در بستر و حریم رودخانه را مشخص کرد. در این تحقیق، برای شبیه سازی جریان رودخانه، محاسبه و تعیین پروفیل سطح آب و سایر مشخصه های هیدرولیکی جریان از مدل HEC - RAS، الحاقیۀ HEC-GEORAS و نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. براساس نتایج مشاهده شده از پهنه های سیل گیر می توان گفت در تمام محدودۀ تحقیق با افزایش دورۀ بازگشت، وسعت اراضی در معرض خطر سیل افزایش داشته است و در بازه های مختلف مطالعاتی به تبعیت از شرایط ژئومورفولوژیکی منطقه تفاوت چشمگیری با هم دارند، به طوری که اگر مساحت پهنه های سیل گیر با دورۀ بازگشت 25 ساله را مبنا قرار دهیم، 43/3607 هکتار در هر سه بازه در معرض خطر سیل است که 69/2129 هکتار آن در بازۀ 3 قرار دارد؛ بنابراین، بازۀ 3 را می توان بحرانی ترین بازۀ سیل گیر معرفی کرد، به طوری که بیشترین مساحت زمین های زراعی و باغ های منطقه و مناطق مسکونی در این بازه در بستر و حریم رودخانه، در معرض خطر سیلاب قرار گرفته اند. میانگین ماکزیمم توان رودخانه در دوره های بازگشت 5/1 تا 100 ساله در بازۀ 2، بیشترین مقدار را دارد (7/573 وات بر مترمربع)، بنابراین این بازه از نظر توان رودخانه، اثرهای تخریبی آن و آسیب به مناطق مسکونی شایان توجه است و می تواند بحرانی ترین بازۀ فرسایشی در نظر گرفته شود.
|
پژوهشگران
|
سعید خضری (نفر پنجم)، امیرمهرداد حجازی (نفر چهارم)، محمد رضا نیکجو (نفر سوم)، محمد حسین رضایی مقدم (نفر دوم)، آفاق کاظمی (نفر اول)
|